از يك سو موانع مادى همچون كوه‌ها برچيده مى‌شود، و به گفته قرآن زمين به صورت‌ قاعاً صَفْصَفاً (همواره و بدون پستى و بلندى) در مى‌آيد (طه- 106).

از سوى ديگر همه انسانها از درون قبرها سر برمى‌دارند و خارج مى‌شوند.

از سوى سوم اسرار درون همگان آشكار مى‌گردد: يَوْمَ تُبْلَى السَّرائِرُ (طارق- 9).

و زمين آنچه را در درون دارد بيرون مى‌فرستد: وَ أَخْرَجَتِ الْأَرْضُ أَثْقالَها (زلزال- 2).

از سوى چهارم نامه‌هاى اعمال گشوده مى‌شود و محتواى آن آشكار مى‌گردد:

(وَ إِذَا الصُّحُفُ نُشِرَتْ‌ (تكوير- 10).

از سوى پنجم اعمالى كه انسان از پيش فرستاده در برابر او مجسم مى‌شود:

يَوْمَ يَنْظُرُ الْمَرْءُ ما قَدَّمَتْ يَداهُ‌ (نبا- 40).

و از سوى ششم مسائلى را كه انسان اصرار در اخفاى آنها داشت ظاهر مى‌گردد:

بَلْ بَدا لَهُمْ ما كانُوا يُخْفُونَ مِنْ قَبْلُ‌ (انعام- 28).

از سوى هفتم اعضاى پيكر انسان و حتى زمينى كه روى آن اعمالى انجام داده به افشاگرى برمى‌خيزند و حقايق را بازگو مى‌كنند: يَوْمَئِذٍ تُحَدِّثُ أَخْبارَها (زلزال- 4).

خلاصه انسانها با تمام وجود و تمام هستى و هويت خويش در آن صحنه عظيم ظاهر مى‌شوند، و هيچ چيزى مكتوم نمى‌ماند: وَ بَرَزُوا لِلَّهِ جَمِيعاً (ابراهيم- 21).

چه صحنه عجيب و وحشتناكى است؟! براى اينكه بدانيم در آنجا چه غوغايى بر پا مى‌شود كافى است فكر كنيم كه يك لحظه در اين دنيا چنين صحنه‌اى بر پا شود و درون و برون و خلوت و جلوت همه انسانها يكى گردد، چه ولوله‌اى در ميان خلق ايجاد خواهد شد؟ و چگونه رشته‌هاى پيوند مردم از هم گسسته مى‌شود؟!