پيامبر، و امامانى كه دعوت به سوى حق مى‌كردند، و يا خصوص مؤذنها كرده‌اند، ولى پيدا است آيه مفهوم وسيع و گسترده‌اى دارد كه تمام مناديان توحيد را كه واجد اين صفاتند فرا مى‌گيرد، هر چند برترين مصداقش شخص پيامبر ص است (مخصوصا با توجه به زمان نزول آيه) و در درجه بعد ائمه معصومين و بعد از آنها تمام علماء و دانشمندان و مجاهدان راه حق و آمرين به معروف و ناهين از منكر و مبلغان اسلام از هر قشر و گروه هستند، و اين آيه بشارتى است بزرگ و افتخارى است بى‌نظير براى همه آنها كه مى‌توانند به آن دلگرم باشند.

و اگر گفته‌اند در اين آيه مدح" بلال حبشى" مؤذن مخصوص پيامبر ص است نيز به خاطر همين است كه او در دورانى تاريك و وحشتناك نغمه توحيد را سر داد، و جان خود را در برابر آن سپر ساخت، و با ايمان راسخ و استقامت كم نظير و اعمال صالح و تداوم خط صحيح اسلام اين اوصاف را تكميل نمود! جمله" و قالَ إِنَّنِي مِنَ الْمُسْلِمِينَ‌" را دو گونه تفسير كرده‌اند: نخست اين كه" قال" در اينجا از ماده" قول" به معنى اعتقاد است، يعنى اعتقاد راسخ به اسلام دارد.

ديگر اين كه" قول" در اينجا به همان معنى" سخن گفتن" است، يعنى از روى افتخار و مباهات به آئين پاك خداوند صدا مى‌زند من از مسلمين هستم! معنى اول مناسبتر است هر چند جمع هر دو در مفهوم آيه امكان دارد.

[1] تكرار" لا" در عبارت" و لا السيئة" براى تاكيد نفى است‌