نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 20 صفحه : 252
آرى شما چنان در قبضه قدرت او و مراقبان مخفى و آشكارش قرار داريد كه حتى
ابزارهاى گناه شما گواهانى هستند بر ضد شما! جمعى از مفسران شان نزولى براى اين
آيه نقل كردهاند كه" سه نفر از كفار قريش و طايفه بنى ثقيف كه جمجمههايى
كوچك و شكمى بزرگ داشتند در كنار خانه كعبه اجتماع كرده بودند، يكى از آنها به
ديگران گفت: آيا شما فكر مىكنيد خداوند سخنان ما را مىشنود؟! ديگرى افزود:
آهسته! اگر بلند بگوئيم مىشنود و اگر آهسته تكلم كنيم نمىشود.
ديگرى اضافه كرد: من فكر مىكنم اگر صداى بلند را بشنود حتما صداى آهسته را هم
مىشنود! اينجا بود كه آيه فوق نازل شد [1]
***
به هر حال در آيه بعد مىافزايد:" اين گمان بدى
بود كه در باره پروردگارتان داشتيد، و همان موجب هلاكت شما گرديد، و سرانجام از
زيانكاران شديد" (وَ ذلِكُمْ ظَنُّكُمُ
الَّذِي ظَنَنْتُمْ بِرَبِّكُمْ أَرْداكُمْ فَأَصْبَحْتُمْ مِنَ الْخاسِرِينَ) [2][3] آيا اين گفتگوها سخن خداوند است، يعنى گفتگوى اعضا و جوارح
تا جمله" أَنْطَقَنَا اللَّهُ الَّذِي أَنْطَقَ
كُلَّ شَيْءٍ" تمام مىشود، سپس سخن خداوند در زمينه
[1] اين حديث را بسيارى از مفسران با
تفاوتى در عبارات نقل كردهاند از جمله قرطبى، تفسير مجمع البيان، فخر رازى، روح
البيان، و مراغى، همچنين در صحيح بخارى و مسلم و ترمذى نيز آمده است، و آنچه در
بالا نقل كرديم ترجمه عبارتى بود كه در تفسير قرطبى آمده است (جلد هشتم صفحه 95
57)
[2]" ذلكم" مبتدا"
و" ظنكم" خبر آن است، بعضى نيز احتمال دادهاند كه" ظنكم" بدل
است" و ارديكم" خبر ذلكم
[3]" ارداكم" از ماده ردى
(بر وزن راى) به معنى هلاكت است
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 20 صفحه : 252