است، و اگر متكى به دلائل واهى، و ناشى از تعصب و جهل و غرور، و به منظور اغفال اين و آن صورت گيرد مذموم است، و اتفاقا در قرآن مجيد در هر دو مورد به كار رفته است.

در يك جا مى‌خوانيم: وَ جادِلْهُمْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ‌:" با آنها به روشى كه پسنديده‌تر است بحث و مجادله كن" (نحل- 125).

ولى در موارد ديگرى مانند آيه فوق و آيه بعد از آن به معنى مجادله مذموم آمده است.

در زمينه" جدال و مجادله" بحثى داريم كه در نكات مى‌خوانيد.

" تقلب" از ماده" قلب" به معنى دگرگون كردن است، و" تقلب" در اينجا به معنى تصرف و سلطه بر مناطق و بلاد مختلف و حكومت و سيطره بر آنها، و به معنى رفت و آمد در آنها مى‌باشد.

هدف آيه فوق اين است كه به پيامبر ص و مؤمنان آغاز اسلام كه غالبا از قشر محروم بودند گوشزد كند مبادا امكانات مالى، و قدرت سياسى و اجتماعى كافران جبار را دليلى بر حقانيت، و يا قدرت واقعى آنها بدانند، دنيا اينگونه اشخاص را زياد به خاطر دارد، و تاريخ نشان مى‌دهد كه تا چه اندازه در برابر مجازاتهاى الهى ضعيف و ناتوان بودند، همانند برگهاى پژمرده پائيزى در برابر تند باد خزان.

همانگونه كه امروز هم كفار مستكبر و ظالم براى اظهار وجود، يا مرعوب ساختن مستضعفان و محرومان جهان دست به يك سلسله تلاشها و تبليغات و كنفراسها و ديد و بازديدهاى سياسى و مانورهاى نظامى و عقد قراردادها و پيمانها، با هم مسلكانشان، مى‌زنند، تا جو مساعدى براى پيشبرد اهداف شوم خود فراهم سازند، اما مؤمنان بايد بيدار باشند و فريب اين صحنه‌سازيهاى كهنه را نخورند، و هرگز مرعوب و مفتون نشوند.