تفسير: فرمان قطعى پروردگار!

بعد از ذكر نزول قرآن از سوى خداوند و توصيف او به صفاتى كه انگيزه خوف و رجاء است سخن از گروهى به ميان مى‌آورد كه در برابر اين آيات الهى به مجادله و پرخاشگرى برمى‌خيزند، و سرنوشت اين گروه را ضمن جمله‌هايى كوتاه و كوبنده روشن مى‌سازد، مى‌فرمايد:" تنها كسانى در آيات الهى مجادله مى‌كنند كه از روى عناد و لجاج كافر شده‌اند" (ما يُجادِلُ فِي آياتِ اللَّهِ إِلَّا الَّذِينَ كَفَرُوا).

درست است كه اين گروه احيانا نيرو و جمعيت و قدرتى دارند، ولى" مبادا رفت و آمدهاى آنها در شهرهاى مختلف و قدرت نمائيهايشان تو را بفريبد"! (فَلا يَغْرُرْكَ تَقَلُّبُهُمْ فِي الْبِلادِ).

چند روزى كر و فر و هياهويى دارند، اما به زودى چون حبابهاى روى آب محو و نابود مى‌گردند و يا همچون خاكسترى در برابر تند باد متلاشى مى‌شوند.

" يجادل" از ماده" جدل" در اصل به معنى تابيدن طناب و محكم كردن آن است، سپس در مورد ساختمانها و زره، و مانند آن به كار رفته و به همين جهت به عمل كسانى كه در مقابل هم مى‌ايستند و مناظره مى‌كنند و هر كدام مى‌خواهد پايه‌هاى سخن خود را محكم كرده، بر ديگرى غلبه نمايد" مجادله" گفته مى‌شود.

ولى بايد توجه داشت كه" مجادله" از نظر محتواى لغت عرب هميشه مذموم نيست (هر چند در فارسى روزمره به ما اين معنى را مى‌بخشد) بلكه اگر در مسير حق و متكى به منطق و براى تبيين واقعيتها و ارشاد افراد بيخبر بوده باشد ممدوح‌