نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 2 صفحه : 62
مردم كوچ
مىكنند شما هم كوچ كنيد اشاره لطيفى به اين معنى است.
در واقع قرآن
با اين بيان دستور مىدهد كه همه مردم بدون استثناء نخست به عرفات بروند و از آنجا
به مشعر الحرام و سپس به سرزمين منى كوچ كنند. [1]
دستور استغفار در ذيل آخرين آيه فوق اشاره به اين است كه از خداوند طلب آمرزش تمام
گناهان را كنند و از آن افكار و خيالات جاهلى كه مخالف روح مساوات و برابرى حج است
كنار روند و يادآور مىشود كه اگر دست بردارند خداوند غفور و رحيم است.
بايد توجه
داشت كه" افاضه" از ماده" فيض" در اصل به معنى جريان و ريزش
آب است و از آنجا كه وقتى مردم به طور دسته جمعى از جايى به نقطه ديگرى با سرعت
حركت مىكنند بىشباهت به يك نهر جارى نيست اين تعبير به كار مىرود.
4- ارتباط
آيات
در اينكه چه
رابطهاى ميان" ابتغاء فضل اللَّه" (فعاليتهاى تجارتى) و مساله وقوف
در" عرفات" و حركت از آن به سوى" مشعر الحرام" و سپس"
منى" وجود دارد كه در آيات فوق در كنار هم قرار گرفته ممكن است اشاره به اين
نكته باشد كه تلاش اقتصادى اگر براى خدا و زندگى آبرومندانه باشد آن هم يك نوع
عبادت است همچون مناسك حج يا اينكه نقل و انتقال زوار از مكه به عرفات و از آنجا
به مواقف ديگر مستلزم هزينهها و خدماتى است و اگر هر گونه كار و خدمت و مزد گرفتن
در اين ايام ممنوع و حرام باشد مسلما زوار خانه خدا سخت به زحمت مىافتند.
و لذا اين
طور در كنار هم قرار داده شده، يا اينكه مبادا پرداختن به فعاليتهاى اقتصادى شما
را از ذكر خدا و از توجه به عظمت اين مواقف دور سازد.
***
[1] تعبير به" ثم" نشان مىدهد كه بعد
از افاضه و كوچ كردن از عرفات به مشعر الحرام از آنجا (به سرزمين منى) كوچ كنند.
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 2 صفحه : 62