نصارى وجود داشت، و چون ادامه اين ارتباط، براى مسلمين زيانبار بود، مسلمانان از اين كار نهى شدند، اين آيه در واقع يك درس مهم سياسى اجتماعى به مسلمانان مى‌دهد كه بيگانگان را به عنوان دوست و حامى و يار و ياور هرگز نپذيرند، و فريب سخنان جذاب و اظهار محبتهاى به ظاهر صميمانه آنها را نخورند، زيرا ضربه‌هاى سنگينى كه در طول تاريخ بر افراد با ايمان و با هدف واقع شده در بسيارى از موارد از اين رهگذر بوده است.

تاريخچه استعمار مى‌گويد: هميشه ظالمان استثمارگر در لباس دوستى و دلسوزى و عمران و آبادى ظاهر شده‌اند.

فراموش نبايد كرد (واژه استعمار كه به معنى اقدام به عمران و آبادى است نيز از همين جا گرفته شده) آنها به نام عمران و آبادى وارد مى‌شدند و هنگامى كه جاى پاى خود را محكم مى‌كردند، بيرحمانه بر آن جامعه مى‌تاختند و همه چيز آنها را به يغما مى‌بردند.

جمله" مِنْ دُونِ الْمُؤْمِنِينَ‌" اشاره به اين است كه در زندگى اجتماعى هر كس نياز به دوستان و ياورانى دارد، ولى افراد با ايمان بايد اولياى خود را از ميان افراد با ايمان انتخاب كنند و با وجود آنان چه نيازى به كفار بى رحم و ستمگر است، و تكيه بر وصف ايمان و كفر، اشاره به اين است كه اين دو از يكديگر بيگانه و آشتى ناپذيرند.

جمله" فَلَيْسَ مِنَ اللَّهِ فِي شَيْ‌ءٍ" اشاره به اين است كه: افرادى كه با دشمنان خدا پيوند دوستى و همكارى برقرار سازند، ارتباطشان با خداوند و خدا پرستان گسسته مى‌شود.

سپس به عنوان يك استثناء از اين قانون كلى مى‌فرمايد:" مگر اينكه از آنها به‌پرهيزيد" و تقيه كنيد (إِلَّا أَنْ تَتَّقُوا مِنْهُمْ تُقاةً).

همان تقيه‌اى كه براى حفظ نيروها و جلوگيرى از هدر رفتن قوا و امكانات و