نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 2 صفحه : 299
داشتى ببين كه با گذشت سالها) هيچگونه تغييرى نيافته" (فَانْظُرْ إِلى طَعامِكَ وَ شَرابِكَ لَمْ يَتَسَنَّهْ). [1]" لَمْ
يَتَسَنَّهْ" از ماده" سنه" به معنى سال
است، يعنى سال بر آن نگذشته است ولى در اينجا كنايه از عدم تغيير و فاسد نشدن است،
يعنى به آنها نگاه كن كه با گذشت آن همه سال، گويى سال و زمانى بر آن نگذشته و
تغييرى در آن حاصل نشده اشاره به اينكه خدايى كه مىتواند غذا و نوشيدنى تو را كه
قاعدتا بايد زود فاسد گردد، به حال او نگه دارد، زنده كردن مردگان براى او مشكل
نيست. زيرا ادامه حيات چنين غذاى فاسدشدنى كه عمر آن معمولا بسيار كوتاه است، در
اين مدت طولانى سادهتر از زنده كردن مردگان نيست [2] در اينكه اين غذا و نوشيدنى چه بوده در آيه
منعكس نيست، بعضى غذاى او را انجير و نوشيدنى او را يك نوع آب ميوه ذكر كردهاند و
مىدانيم كه هر دو بسيار زود فاسد مىشوند، و بقاى آنها در مدت طولانى موضوع مهمى
است، بعضى هم آن را انگور و شير ذكر كردهاند.
سپس مىافزايد:" ولى نگاه به الاغ خود كن (كه چگونه از هم متلاشى شده
براى اينكه اطمينان به زندگى پس از مرگ پيدا كنى) و تو را نشانهاى براى مردم قرار
دهيم" آن را زنده مىسازيم (وَ انْظُرْ
إِلى حِمارِكَ وَ لِنَجْعَلَكَ آيَةً لِلنَّاسِ).
البته قرآن بيش از اين چيزى در باره مركب آن پيامبر نگفته، اما از جملههاى
بعد استفاده مىشود كه مركب او با گذشت زمان به كلى متلاشى شده بود و تنها
استخوانهاى پوسيدهاى از آن باقى مانده بود، زيرا در غير اين صورت هيچگونه
[1] در اينكه" لَمْ يَتَسَنَّهْ"
از ماده" سنه" گرفته شده بسيارى از مفسران مانند طبرسى، فخر رازى،
قرطبى، بر سوى در روح البيان و ابو الفتوح رازى متفقالقولاند، راغب در مفردات در
ماده" سنه" به اين معنى اشاره كرده است هر چند در ماده سن طور ديگرى آن
را تفسير نموده است.
[2] بايد توجه داشت كه جمله" لَمْ يَتَسَنَّهْ"
اگر از ماده" سنه" باشد، هاء در آن اصلى است، و اگر از ماده"
سن" يا" سنو" باشد، هاء سكت است و به هر حال فعل به صورت مفرد ذكر
شده، در حالى كه ضمير مستتر در آن به طعام و شراب بر مىگردد و بايد تثنيه باشد
اما چون منظور در اينجا جنس خوراكى و نوشيدنى است همه يك چيز حساب شده و به صورت
مفرد آمده است.
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 2 صفحه : 299