ذكر خصوص زمين در اين ميان به خاطر آن است كه هدف اصلى بيان حال مردم روى زمين در آن روز است.

البته اين تفسيرها تضادى با هم ندارد و قابل جمع است، هر چند تفسير اول و سوم مناسبتر به نظر مى‌رسد.

بدون شك اين آيه مربوط به قيامت است و اگر مى‌بينيم در بعضى از روايات اهل بيت ع به قيام حضرت مهدى ع تفسير شده در حقيقت نوعى تطبيق و تشبيه است، و تاكيدى بر اين معنى است كه به هنگام قيام مهدى ع دنيا نمونه‌اى از صحنه قيامت خواهد شد، و عدل و داد به وسيله آن امام به حق، و جانشين پيامبر ص و نماينده پروردگار، در روى زمين تا آنجا كه طبيعت دنيا مى‌پذيرد حكمفرما خواهد شد.

" مفضل بن عمر" از" امام صادق" ع نقل مى‌كند:

اذا قام قائمنا اشرقت الارض بنور ربها و استغنى العباد عن ضوء الشمس و ذهبت الظلمة!:

" هنگامى كه قائم ما قيام كند زمين به نور پروردگارش روشن مى‌شود، و بندگان از نور آفتاب مستغنى مى‌شوند و ظلمت برطرف مى‌گردد" [1] در جمله دوم از اين آيه سخن از نامه اعمال است مى‌گويد:" در آن روز نامه‌هاى اعمال را پيش مى‌نهند، و به آن رسيدگى مى‌كنند" (وَ وُضِعَ الْكِتابُ‌) نامه‌هايى كه تمامى اعمال انسان از كوچك و بزرگ در آن جمع است و به گفته قرآن در آيه 49 سوره كهف: لا يُغادِرُ صَغِيرَةً وَ لا كَبِيرَةً إِلَّا أَحْصاها هيچ معصيت كوچك و بزرگى نيست مگر اينكه در آن احصا شده است.

و در جمله بعد كه سخن از گواهان است مى‌افزايد:" پيامبران و گواهان‌

[1]" ارشاد مفيد" مطابق" تفسير صافى" و" نور الثقلين" ذيل آيات مورد بحث، همين معنى را مرحوم علامه مجلسى در" بحار الانوار" جلد 52 صفحه 330 با تفاوت مختصرى آورده است.