سياستمداران با تجربه و پر قدرت آنها هستند كه در كوره‌هاى سخت بحرانهاى سياسى با دشمنان نيرومندى دست پنجه نرم كرده‌اند.

قهرمانان بزرگ كشتى آنها هستند كه با حريفهاى پر قدرت و سرسخت زورآزمايى كرده‌اند.

بنا بر اين چه جاى تعجب كه بندگان بزرگ خدا با مبارزه مستمر و پى‌گير در برابر" شيطان" روز به روز قويتر و نيرومندتر شوند! دانشمندان امروز در مورد فلسفه وجود ميكربهاى مزاحم مى‌گويند:

اگر آنها نبودند سلولهاى بدن انسان در يك حالت سستى و كرخى فرو مى‌رفتند، و احتمالا نمو بدن انسانها از 80 سانتيمتر تجاوز نمى‌كرد، همگى به صورت آدمهاى كوتوله بودند، و به اين ترتيب انسانهاى كنونى با مبارزه جسمانى با ميكربهاى مزاحم نيرو و نمو بيشترى كسب كرده‌اند.

و چنين است روح انسان در مبارزه با شيطان و هواى نفس.

اما اين بدان معنا نيست كه شيطان وظيفه دارد بندگان خدا را اغوا كند، شيطان از روز اول خلقتى پاك داشت، مانند همه موجودات ديگر، انحراف و انحطاط و بدبختى و شيطنت با اراده و خواست خودش به سراغش آمد، بنا بر اين خداوند ابليس را از روز اول شيطان نيافريد، او خودش خواست شيطان باشد ولى در عين حال شيطنت او نه تنها زيانى به بندگان حق‌طلب نمى‌رساند بلكه نردبان ترقى آنها است (دقت كنيد).

منتها اين سؤال باقى مى‌ماند كه چرا درخواست او را در باره ادامه حياتش پذيرفت، و چرا فورا نابودش نكرد؟! پاسخ اين سؤال همانست كه در بالا گفته شد و به تعبير ديگر:

عالم دنيا ميدان آزمايش و امتحان است (آزمايشى كه وسيله پرورش و تكامل انسانها است). و مى‌دانيم آزمايش جز در برابر دشمنان سرسخت و طوفانها و بحرانها

تفسير نمونه ؛ ج‌19 ؛ ص347