نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 18 صفحه : 295
" ولى اين حيلهگريهاى سوء تنها دامان صاحبانش را مىگيرد" (و لا
يحيق المكر السيئ الا باهله).
جمله" لا يحيق" از ماده" حاق" به معنى" نازل نمىشود
و اصابت نمىكند و احاطه نمىيابد" مىباشد، اشاره به اينكه حيلهگريها ممكن
است موقتا دامن ديگران را بگيرد، ولى سرانجام به سراغ صاحب آن مىآيد، او را در
برابر خلق خدا رسوا و بينوا، و در پيشگاه الهى شرمسار مىكند، همان سرنوشت شومى كه
مشركان مكه پيدا كردند.
در حقيقت اين آيه مىگويد: آنها تنها به دورى كردن از اين پيامبر بزرگ الهى
قناعت نكردند، بلكه براى ضربه زدن به آن از تمام توان و قدرت خود كمك گرفتند، و
انگيزه اصلى آن كبر و غرور و عدم خضوع در مقابل حق بود.
در دنباله آيه اين گروه مستكبر مكار و خيانتكار را با جمله پر معنى و تكان
دهندهاى تهديد كرده، مىگويد:" آيا آنها انتظارى جز اين دارند كه گرفتار
همان سرنوشت پيشينيان شوند"؟! (فَهَلْ
يَنْظُرُونَ إِلَّا سُنَّتَ الْأَوَّلِينَ) [1] اين جمله كوتاه
اشارهاى به تمام سرنوشتهاى شوم اقوام گردنكش و طغيان گرى همچون قوم نوح، و عاد، و
ثمود، و قوم فرعون است كه هر كدام به بلاى عظيمى گرفتار شدند، و قرآن بارها به
گوشههايى از سرنوشت شوم و دردناكشان اشاره كرده، و در اينجا با همين يك جمله
كوتاه، تمام آنها را در مقابل چشم اين گروه مجسم مىسازد.
سپس براى تاكيد بيشتر مىافزايد:" هرگز براى سنت الهى تغيير و تبديلى
نمىيابى، و هرگز براى سنت الهى دگرگونى نخواهى يافت" (فَلَنْ تَجِدَ لِسُنَّتِ اللَّهِ تَبْدِيلًا وَ لَنْ تَجِدَ
لِسُنَّتِ اللَّهِ تَحْوِيلًا).
[1]" نظر" و"
انتظار" چنان كه راغب در مفردات مىگويد گاه به يك معنى مىآيد.
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 18 صفحه : 295