نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 18 صفحه : 136
به خاطر مسائل ديگر است اشاره به اينكه توحيد يك امر فطرى است كه حتى بدون
انديشه نيز روشن است.
5- تعبير به" مثنى و فرادى" (دو دو، يا يك يك) اشاره به اين است كه
انديشه و تفكر بايد دور از غوغا و جنجال باشد، مردم به صورت تكنفرى، يا حد اكثر دو
نفر دو نفر قيام كنند، و فكر و انديشه خود را به كار گيرند، چرا كه تفكر در ميان
جنجال و غوغا عميق نخواهد بود، به خصوص اينكه عوامل خود خواهى و تعصب در راه دفاع
از اعتقاد خود در حضور جمع بيشتر پيدا مىشود.
بعضى از مفسران نيز احتمال دادهاند كه اين دو تعبير به منظور اين است كه
افكار" فردى" و" جمعى" يعنى آميخته با مشورت را فرا گيرد،
انسان بايد هم به تنهايى بينديشد، و هم از افكار ديگران بهره گيرد كه استبداد در
فكر و رأى مايه تباهى است، و همفكرى و تلاش براى حل مشكلات علمى به كمك يكديگر- در
آنجا كه به جنجال و غوغا نكشد مطمئنا اثر بهترى دارد و شايد به همين دليل"
مثنى" بر" فرادى" مقدم داشته است.
6- جالب اينكه قرآن در اينجا مىگويد تتفكروا (بينديشيد) اما در چه چيز؟ از
اين نظر مطلق است و به اصطلاح" حذف متعلق دليل بر عموم، است" يعنى در
همه چيز، در زندگى معنوى، در زندگى مادى، در مسائل مهم، در مسائل كوچك، و خلاصه در
هر كار بايد نخست انديشه كرد، ولى از همه مهمتر، انديشه براى پيدا كردن پاسخ اين
چهار سؤال است:
از كجا آمدهام؟ آمدنم بهر چه بوده؟ به كجا مىروم؟ و اكنون در كجا هستم؟
ولى بعضى از مفسران معتقدند كه متعلق" تفكر" در اين جا جمله بعد از
آن است (ما بِصاحِبِكُمْ مِنْ جِنَّةٍ) يعنى اگر كمى تفكر كنيد به خوبى در مىيابيد
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 18 صفحه : 136