را اراده كند فرمان او تنها اين است كه مى‌گويد موجود باش! آن هم موجود مى‌شود" (سوره يس آيه 82).

جمله" يهدون بامرنا" در آيه مورد بحث نيز اشاره به همين معنى است، يعنى آنها پيشوايانى بودند كه به قدرت پروردگار در نفوس آماده نفوذ مى‌كردند و آنها را به هدفهاى عالى تربيتى و انسانى سوق مى‌دادند [1] اين معنى فى حد ذاته معنى قابل ملاحظه‌اى است و يكى از شئون امامت و شاخه‌هاى هدايت است، اما جمله" يهدون بامرنا" را منحصر به اين معنى دانستن، موافق ظاهر آيه نيست، ولى مانعى ندارد كه ما" امر" را در اين جمله به معنى وسيع كلمه بگيريم كه هم" امر تكوينى" و هم" تشريعى" را در بر گيرد و هر دو معنى هدايت در آيه جمع باشد اين معنى با بعضى از احاديث كه در تفسير آيه به ما رسيده نيز هماهنگ است.

ولى به هر حال رسيدن امام و پيشوا به اين مقام، تنها در پرتو يقين و استقامت امكان پذير است.

بحثى كه در اينجا باقى مى‌ماند اين است كه آيا منظور از اين گروه امامان و پيشوايان در بنى اسرائيل، پيامبرانى هستند كه در اين قوم وجود داشتند، و يا علماء و دانشمندانى كه به فرمان الهى مردم را هدايت به نيكيها مى‌كردند در اين زمره واردند؟

آيه از اين معنى ساكت است، همين اندازه مى‌گويد ما جمعى از آنها را امامان هدايت كننده قرار داديم، اما با توجه به جمله" جعلنا" (قرار داديم) بيشتر چنين به نظر مى‌رسد كه منظور پيامبرانى است كه از سوى خداوند به اين مقام منصوب شدند.

[1] تفسير الميزان جلد اول صفحه 275.