مى‌فرمايد:" ما آنها را از عذاب نزديك اين دنيا قبل از عذاب بزرگ آخرت مى‌چشانيم، شايد بيدار شوند و باز گردند" (وَ لَنُذِيقَنَّهُمْ مِنَ الْعَذابِ الْأَدْنى‌ دُونَ الْعَذابِ الْأَكْبَرِ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ‌).

مسلما" عذاب ادنى" معنى گسترده‌اى دارد كه غالب احتمالاتى را كه مفسران به طور جدا گانه در تفسير آن نوشته‌اند در بر مى‌گيرد.

از جمله اينكه منظور مصائب و درد و رنجها است.

يا قحطى و خشكسالى شديد هفت ساله‌اى كه مشركان در مكه به آن گرفتار شدند، تا آنجا كه مجبور گشتند از لاشه مردارها تغذيه كنند! يا ضربه شديدى است كه بر پيكر آنها در جنگ" بدر" وارد شد.

و مانند اينها.

اما اينكه بعضى احتمال داده‌اند منظور" عذاب قبر" يا" مجازات در رجعت" است، صحيح به نظر نمى‌رسد، زيرا با جمله" لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ‌" (شايد از اعمال خود باز گردند) سازگار نيست.

البته بايد به اين نكته توجه داشت كه در اين دنيا نيز عذابهايى وجود دارد كه به هنگام نزول آن درهاى توبه بسته مى‌شود و آن" عذاب استيصال" است يعنى مجازاتهايى كه براى نابودى اقوام سركش به هنگامى كه هيچ وسيله بيدارى در آنها مؤثر نگردد نازل مى‌شود، و طبعا اين گونه عذاب نيز از موضوع بحث آيه خارج است.

و اما" عذاب اكبر" به معنى عذاب روز قيامت است كه از هر مجازاتى بزرگتر و دردناكتر است.

در اينكه چرا" ادنى" (نزديكتر) در برابر" اكبر" (بزرگتر) قرار گرفته؟ در حالى كه يا بايد" ادنى" در مقابل" ابعد" (دورتر) و يا" اصغر" در مقابل" اكبر" قرار گيرد، نكته‌اى دارد كه بعضى از مفسران به آن اشاره كرده‌اند