مقدم داشتن" علم" بر" ايمان" به خاطر آنست كه علم پايه
ايمان است.
و تعبير" فِي كِتابِ اللَّهِ" ممكن است اشاره به كتاب تكوينى باشد يا اشاره به كتب آسمانى، و يا هر
دو، يعنى به فرمان تكوينى و تشريعى پروردگار، مقدر بود چنان مدتى را در برزخ
بمانيد و سپس در روز رستاخيز محشور شويد [1] در اينكه منظور از" الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ وَ الْإِيمانَ" چه كسانى مىباشند؟
بعضى از مفسران آن را اشاره به فرشتگان الهى، كه هم داراى علمند و هم صاحب
ايمانند، دانستهاند، و جمعى ديگر اشاره به مؤمنان آگاه و معنى دوم ظاهرتر است.
و اينكه در بعضى از روايات تفسير به فرزندان امير مؤمنان على ع و ائمه طاهرين
ع شده است از قبيل بيان مصداقهاى روشن است، و معنى گسترده آيه را محدود نمىكند.
اين نكته نيز قابل ذكر است كه بعضى از مفسران، گفتگوى اين دو گروه را
درباره" برزخ" كه يكى آن را به مقدار ساعتى مىپندارد و ديگرى به مقدار
واقعى آن آگاهى دارد ناشى از اين مىدانند كه گروه اول چون انتظار عذاب الهى را
مىكشند مايلند هر چه بيشتر به تاخير افتد، و فاصلهها را هر چند زياد باشد ناچيز
مىشمارند، اما گروه دوم كه انتظار بهشت و نعمتهاى جا و دانش را مىكشند
[1] در اينكه آيا در آيه فوق تقديم و
تاخيرى هست يا نه در ميان دانشمندان گفتگو است، بعضى مىگويند فِي كِتابِ اللَّهِ متعلق به جمله أُوتُوا الْعِلْمَ وَ
الْإِيمانَ است، و معنى چنين مىشود كسانى كه از كتاب
خداوند آگاهى كافى و نسبت به آن ايمان دارند اين سخن را مىگويند، ولى بعضى ديگر
آن را متعلق به جمله" لبثتم" دانستهاند و ما نيز همين تفسير را در بالا
اختيار كرديم، چرا كه حكم به تقديم و تاخير نياز به قرينه روشنى دارد و در اينجا
قرينهاى بر اين مطلب نمىبينيم.
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 16 صفحه : 485