روشنايى روز ممكن نيست، و از سوى ديگر نياز به استراحت و آرامش كه بدون تاريكى شب كامل نمى‌شود.

امروز از نظر علمى ثابت شده است كه در برابر نور تمام دستگاههاى بدن انسان فعال و سرزنده مى‌شوند: گردش خون، دستگاه تنفس، حركت قلب، و ساير دستگاهها، و اگر نور بيش از اندازه بتابد، سلولها خسته مى‌شوند و نشاط جاى خود را به فرسودگى مى‌دهد. و بر عكس، دستگاههاى بدن در تاريكى شب در آرامش و آسايش عميقى فرو مى‌روند و در سايه آن تجديد قوا و نشاط مى‌كنند (ما شرح اين معنا را در جلد 8 صفحه 343 و جلد 12 صفحه 41 بيان كرده‌ايم).

جالب توجه اينكه هنگامى كه سخن از شب جاويدان مى‌گويد، در پايان آيه مى‌فرمايد:" آيا نمى‌شنويد"؟ و هنگامى كه سخن از روز سرمدى به ميان مى‌آورد مى‌فرمايد آيا نمى‌بينيد؟ اين تفاوت تعبير ممكن است به خاطر اين باشد كه حس متناسب شب گوش است و شنوايى، و حس متناسب روز، چشم است و بينايى تا اين حد قرآن مجيد در تعبيرات خود دقت به خرج داده است.

اين نيز شايان توجه است كه در پايان اين سخن مساله" شكر" را مطرح مى‌كند، شكر در برابر نظام حساب شده نور و ظلمت، شكرى كه خواه و ناخواه انسان را به شناخت منعم و معرفت او، وا مى‌دارد، و شكرى كه انگيزه ايمان در مباحث اعتقادى است.