" اين آيه در مورد مهدى از آل محمد ع نازل شده، به خدا سوگند مضطر او است، هنگامى كه در مقام ابراهيم دو ركعت نماز بجا مى‌آورد و دست به درگاه خداوند متعال بر مى‌دارد دعاى او را اجابت مى‌كند، ناراحتى‌ها را بر طرف مى‌سازد، و او را خليفه روى زمين قرار مى‌دهد" [1] بدون شك منظور از اين تفسير- همانگونه كه نظائر آن را فراوان ديده‌ايم- منحصر ساختن مفهوم آيه به وجود مبارك مهدى ع نيست، بلكه آيه مفهوم گسترده‌اى دارد كه يكى از مصداقهاى روشن آن وجود مهدى ع است كه در آن زمان كه همه جا را فساد گرفته باشد، درها بسته شده، كارد به استخوان رسيده بشريت در بن بست سختى قرار گرفته، و حالت اضطرار در كل عالم نمايان است در آن هنگام در مقدس‌ترين نقطه روى زمين دست به دعا برمى‌دارد و تقاضاى كشف سوء مى‌كند و خداوند اين دعا را سرآغاز انقلاب مقدس جهانى او قرار مى‌دهد و به مصداق‌ وَ يَجْعَلُكُمْ خُلَفاءَ الْأَرْضِ‌ او و يارانش را خلفاى روى زمين مى‌كند [2] درباره اهميت" دعا" و" شرائط اجابت آن" و اينكه چرا گاهى بعضى از دعاها به اجابت نمى‌رسد، به طور مشروح در جلد اول ذيل آيه 186 سوره بقره بحث كرده‌ايم.

2- همه جا دعوت به استدلال منطقى‌

كرارا در آيات قرآن مى‌خوانيم كه از مخالفان مطالبه دليل مى‌شود، مخصوصا جمله‌ هاتُوا بُرْهانَكُمْ‌:" دليل خود را بياوريد" در چهار مورد از قرآن مجيد آمده است (بقره- 111 و انبياء- 24 و نمل- 64 و قصص- 75) و در موارد ديگرى‌

[1] همان مدرك.

[2] جالب اينكه اين بحث درست در روز نيمه شعبان سال 1403 روز ميلاد مسعود حضرت مهدى (ع) نگاشته شد.