آرى مشركان تنها روى ادعا تكيه دارند و دليلهاى آنها همچون تقليد كوركورانه از نياكان و خرافاتى همانند آن، مطالبى واهى و بى اساس است، آنها معاد را با آن دلائل روشن انكار مى‌كنند اما شرك را با نداشتن هيچگونه دليل پذيرا مى‌شوند و مسلم است كه خداوند به حساب اين گونه افراد كه فرمان عقل را زير پا گذارده و آگاهانه در بيراهه‌هاى كفر و شرك سرگردان شده‌اند مى‌رسد.

و در پايان آيه مى‌فرمايد" كافران رستگار نخواهند شد" و نتيجه كارشان در اين حساب‌رسى الهى روشن است (إِنَّهُ لا يُفْلِحُ الْكافِرُونَ‌).

چه جالب است كه اين سوره با" قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ‌" آغاز شد و با" لا يُفْلِحُ الْكافِرُونَ‌" بحثهايش به پايان مى‌رسد، و اين است دورنماى زندگى مؤمنان و كافران از آغاز تا انجام.

اكنون كه گروهى در بيراهه شرك سرگردانند و جمعى گرفتار ظلم و ستم، تو خود را به خدا بسپار و در پناه لطف و رحمت او قرار ده و از او آمرزش و غفران بطلب.

و مسلم است اين دستور براى همه مؤمنان است هر چند مخاطب شخص‌