3-" غثاء" چيست؟

در آيات فوق خوانديم كه" قوم ثمود" بر اثر صيحه آسمانى همچون" غثاء" گشتند، غثاء در اصل به معنى گياهان خشكيده‌اى است كه به صورت بسيار در هم ريخته بر روى سيلاب قرار دارد، همچنين به كفهايى كه روى ديگ در حال جوشيدن پيدا مى‌شود نيز غثاء مى‌گويند.

تشبيه اجساد بى جان آنها به" غثاء" اشاره به نهايت ضعف و ناتوانى و در هم شكستگى و بى ارزش بودن آنها است، چرا كه خاشاك روى سيلاب از هر چيز بى‌ارزشتر و سبكتر است نه از خود اراده‌اى دارد و نه بعد از گذشتن و فرو نشستن سيلاب اثرى از آن باقى مى‌ماند.

در مورد صيحه آسمانى، شرح مبسوطى در جلد نهم صفحه 164 (ذيل آيه 67 سوره هود) داشتيم، البته اين مجازات منحصر به قوم ثمود نبود بلكه چند قوم گنهكار با همين عذاب الهى نابود شدند كه شرح آن را در همانجا بيان كرديم.

4- يك سرنوشت عمومى‌

جالب اينكه در آخرين جمله از آيات مورد بحث، مساله را از صورت خصوصى بيرون آورده و به صورت يك قانون كلى و همگانى بيان مى‌كند و مى‌فرمايد:

دور باد قوم ستمگر از رحمت خدا، و اين در حقيقت نتيجه‌گيرى نهايى از كل اين آيات است كه آنچه در اين ماجرا گفته شد از انكار و تكذيب آيات الهى و انكار معاد و رستاخيز و نتيجه دردناك آنها، مخصوص جمعيت و گروه معينى نيست، بلكه همه ستمگران را در طول تاريخ شامل مى‌شود.