در اينجا جهل تبديل به دانايى، و ضعف و ناتوانى تبديل به قدرت و توانايى و وابستگى مبدل به استقلال مى‌شود.

ولى اين چرخ باز متوقف نمى‌گردد هر چند" گروهى از شما در اين ميان از دنيا چشم فرو مى‌بندند اما گروه ديگرى سير نزولى حيات را بعد از تكامل شروع مى‌كنند تا به بدترين مرحله زندگى يعنى نهايت پيرى برسند" (وَ مِنْكُمْ مَنْ يُتَوَفَّى وَ مِنْكُمْ مَنْ يُرَدُّ إِلى‌ أَرْذَلِ الْعُمُرِ).

آرى به مرحله‌اى مى‌رسد" كه چيزى از علوم خود را به خاطر نخواهد داشت" پرده‌هاى نسيان و فراموشى صفحه عقل و فكر او را مى‌پوشاند، و در واقع حالتى شبيه حال كودكى به او دست مى‌دهد! (لِكَيْلا يَعْلَمَ مِنْ بَعْدِ عِلْمٍ شَيْئاً).

اين ضعف و ناتوانى و پژمردگى دليل بر فرا رسيدن يك مرحله انتقالى جديد است، همانگونه كه سستى پيوند ميوه با درخت دليل بر رسيدگى آن و وصول به مرحله جدايى است.

اين دگرگونيهاى عجيب و پى در پى كه حاكى از قدرت بى پايان پروردگار است روشنگر اين حقيقت است كه همه چيز حتى احياى مردگان براى او سهل و آسان است.

البته در مورد اين مراحل مختلف حيات بحثهاى فراوانى است كه در نكته‌ها خواهد آمد.

سپس به بيان دليل دوم كه زندگى و حيات گياهان است پرداخته، مى‌گويد:

" در فصل زمستان به زمين نگاه مى‌كنى، آن را خشك و مرده مى‌بينى، اما هنگامى كه قطره‌هاى حياتبخش باران را بر آن فرو فرستاديم و فصل بهار فرا رسيد حركت و جنبشى سراسر آن را فرا مى‌گيرد و نمو مى‌كند، و انواع گياهان زيبا را مى‌روياند" (وَ تَرَى الْأَرْضَ هامِدَةً فَإِذا أَنْزَلْنا عَلَيْهَا الْماءَ اهْتَزَّتْ وَ رَبَتْ وَ أَنْبَتَتْ مِنْ كُلِ‌