نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 14 صفحه : 169
يعنى نه از طريق دستور الهى، و نه از طريق دليل عقل هيچ حجت و برهانى براى كار
خود مطلقا ندارند.
بديهى است كسى كه در اعتقاد و اعمال خود متكى به دليل روشنى نيست، ستمگر است،
هم به خويش ستم كرده، و هم به ديگران، و به هنگام گرفتار شدن در چنگال مجازات الهى
هيچكس قدرت دفاع از او ندارد، لذا در پايان آيه مىگويد:
" براى ستمكاران ياور و راهنمايى نيست" (وَ ما لِلظَّالِمِينَ مِنْ نَصِيرٍ).
بعضى از مفسران گفتهاند كه" نصير" در اينجا به معنى دليل و برهان
است، چرا كه يارى كننده حقيقى همان مىباشد [1] اين احتمال نيز وجود دارد كه مراد از" نصير"،
راهنما است و مكملى است براى بحث گذشته يعنى نه حجت الهى دارند، نه دليل عقلى كه
خود به آن رسيده باشند، و نه رهبر و راهنما و استادى كه آنها را در اين مسير يارى
كند، چرا كه آنها ستمگرند و در برابر حق تسليم نيستند.
اين تفسيرهاى سه گانه با هم منافاتى ندارند هر چند تفسير اول روشنتر به نظر
مىرسد.
***
سپس به عكس العمل بت پرستان در برابر آيات خدا، و شدت لجاجت و تعصب آنها
در يك جمله كوتاه اشاره كرده مىگويد:" و هنگامى كه آيات روشن ما كه بهرهگيرى
از آن براى هر صاحب عقلى آسان است بر آنها خوانده مىشود، در چهره كافران آثار
انكار را به خوبى مشاهده مىكنى" (وَ
إِذا تُتْلى عَلَيْهِمْ آياتُنا بَيِّناتٍ تَعْرِفُ فِي وُجُوهِ الَّذِينَ
كَفَرُوا الْمُنْكَرَ) [2] در حقيقت هنگام شنيدن اين آيات بينات، تضادى در
ميان منطق زنده