نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 13 صفحه : 508
و اين جالب است كه اين بتپرستان جاودانه گرفتار خدايان خود باشند همان
خدايانى كه هميشه آنها را پرستش مىكردند و سپر بلاها مىشمردند و حل مشكلاتشان را
از آنها مىخواستند!
***
براى توضيح بيشتر پيرامون وضع دردناك، اين" عابدان
گمراه"، در برابر آن" معبودان بىارزش" مىگويد:" آنها در
دوزخ، فريادها و نالههاى دردناك دارند" (لَهُمْ فِيها زَفِيرٌ).
" زفير" در اصل به معنى فرياد كشيدنى است كه با بيرون فرستادن نفس
توأم باشد، و بعضى گفتهاند فرياد نفرتانگيز الاغ در آغاز" زفير" و در
پايانش" شهيق" ناميده مىشود، و به هر حال در اينجا اشاره به فرياد و
نالهاى است كه از غم و اندوه برمىخيزد [1] اين احتمال نيز وجود دارد كه اين زفير و ناله غمانگيز
تنها مربوط به عابدان نباشد بلكه شياطينى كه معبودشان بودند نيز در اين امر با
آنها شريكند.
جمله بعد، يكى ديگر از مجازاتهاى دردناك آنها را بازگو مىكند و آن
اينكه" آنها در دوزخ چيزى نمىشنوند" (وَ هُمْ فِيها لا يَسْمَعُونَ).
اين جمله ممكن است اشاره به اين باشد كه آنها سخنى كه مايه سرور و خوشحاليشان
باشد مطلقا نمىشنوند، و تنها مستمع نالههاى جانكاه دوزخيان، و فريادهاى فرشتگان
عذاب هستند.
بعضى گفتهاند منظور اين است كه اينها را در تابوتهاى آتشين مىگذارند آن چنان
كه صداى هيچكس را مطلقا نمىشنوند گويى تنها آنها در عذابند و اين خود مايه مجازات
بيشترى است چرا كه اگر انسان، گروهى را همزندان خود ببيند مايه
[1] براى توضيح بيشتر به جلد نهم
تفسير نمونه صفحه 248 (ذيل آيه 106 سوره هود) مراجعه فرمائيد.
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 13 صفحه : 508