و اين جالب است كه اين بت‌پرستان جاودانه گرفتار خدايان خود باشند همان خدايانى كه هميشه آنها را پرستش مى‌كردند و سپر بلاها مى‌شمردند و حل مشكلاتشان را از آنها مى‌خواستند!

" زفير" در اصل به معنى فرياد كشيدنى است كه با بيرون فرستادن نفس توأم باشد، و بعضى گفته‌اند فرياد نفرت‌انگيز الاغ در آغاز" زفير" و در پايانش" شهيق" ناميده مى‌شود، و به هر حال در اينجا اشاره به فرياد و ناله‌اى است كه از غم و اندوه برمى‌خيزد [1] اين احتمال نيز وجود دارد كه اين زفير و ناله غم‌انگيز تنها مربوط به عابدان نباشد بلكه شياطينى كه معبودشان بودند نيز در اين امر با آنها شريكند.

جمله بعد، يكى ديگر از مجازاتهاى دردناك آنها را بازگو مى‌كند و آن اينكه" آنها در دوزخ چيزى نمى‌شنوند" (وَ هُمْ فِيها لا يَسْمَعُونَ‌).

اين جمله ممكن است اشاره به اين باشد كه آنها سخنى كه مايه سرور و خوشحاليشان باشد مطلقا نمى‌شنوند، و تنها مستمع ناله‌هاى جانكاه دوزخيان، و فريادهاى فرشتگان عذاب هستند.

بعضى گفته‌اند منظور اين است كه اينها را در تابوتهاى آتشين مى‌گذارند آن چنان كه صداى هيچكس را مطلقا نمى‌شنوند گويى تنها آنها در عذابند و اين خود مايه مجازات بيشترى است چرا كه اگر انسان، گروهى را هم‌زندان خود ببيند مايه‌

[1] براى توضيح بيشتر به جلد نهم تفسير نمونه صفحه 248 (ذيل آيه 106 سوره هود) مراجعه فرمائيد.