تفسير: سرگذشت عجيب ذو القرنين‌

در آغاز بحث درباره اصحاب كهف گفتيم كه گروهى از قريش به اين فكر افتادند كه پيامبر اسلام را به اصطلاح آزمايش كنند، پس از مشاوره با يهود مدينه سه مساله طرح كردند: يكى تاريخچه اصحاب كهف، ديگرى مساله روح و سوم سرگذشت ذو القرنين كه پاسخ مساله روح در سوره اسراء آمده، و پاسخ دو سؤال ديگر در همين سوره كهف.

اكنون نوبت داستان ذو القرنين است:

همانگونه كه قبلا نيز اشاره كرديم در خود سوره كهف اشاره به سه داستان شده كه هر چند ظاهرا با هم مختلفند اما داراى يك قدر مشترك مى‌باشند، (داستان اصحاب كهف و موسى و خضر و ذو القرنين) اين هر سه مشتمل بر مسائلى است كه ما را از محدوده زندگى معمولى بيرون مى‌برد و نشان مى‌دهد كه عالم و حقايق آن منحصر به آنچه مى‌بينيم و به آن خو گرفته‌ايم نيست.

داستان ذو القرنين در باره كسى است كه افكار فلاسفه و محققان را از دير زمان تا كنون به خود مشغول داشته، و براى شناخت او تلاش فراوان كرده‌اند.

ما نخست به تفسير آيات مربوط به ذو القرنين- كه مجموعا 16 آيه است مى‌پردازيم كه قطع نظر از شناخت تاريخى شخص او خود درسى است بسيار آموزنده و پر از نكته‌ها.

سپس براى شناخت شخص او با استفاده از قرائن موجود در اين آيات و روايات و گفتار مورخان وارد بحث مى‌شويم.

و به تعبير ديگر ما نخست از" شخصيت" او سخن مى‌گوئيم و آنچه از نظر قرآن اهميت دارد همان موضوع اول است.