نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 11 صفحه : 377
مهمترين تعليمات اسلام مىپردازد كه آن مساله وفاى به عهد و پايبند بودن به
پيمانها، و ايستادگى در مقابل سوگندها است.
نخست مىفرمايد:" به عهد الهى هنگامى كه با او عهد بستيد وفادار
باشيد" (وَ أَوْفُوا بِعَهْدِ اللَّهِ إِذا
عاهَدْتُمْ).
سپس اضافه مىكند:" و سوگندهاى خود را بعد از تاكيد، نقض نكنيد" (وَ لا تَنْقُضُوا الْأَيْمانَ بَعْدَ تَوْكِيدِها).
" در حالى كه به نام خدا سوگند ياد كردهايد و خداوند را كفيل و ضامن بر
سوگند خود قرار دادهايد" (وَ قَدْ جَعَلْتُمُ
اللَّهَ عَلَيْكُمْ كَفِيلًا).
" چرا كه خداوند از تمام اعمال شما آگاه است" (إِنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ ما تَفْعَلُونَ).
گرچه مفسران در معنى" عهد اللَّه"، تفسيرهاى متعددى ذكر كردهاند
ولى ظاهر اين است كه منظور از آن پيمانهايى است كه مردم با خدا مىبندند (و بديهى
است كه پيمان با پيامبر او نيز پيمان با او است) بنا بر اين هر گونه عهد الهى و
بيعت در طريق ايمان و جهاد و غير آن را شامل مىشود.
بلكه با توجه به اينكه تكاليف تشريعى، كه وسيله پيامبر ص اعلام مىشود همواره
با يك نوع عهد الهى ضمنى همراه است، و تكاليف عقلى كه به خاطر اعطاى عقل و هوش و
خرد و استعداد نيز با چنين معاهده ضمنى توام مىباشد، همه در اين پيمان وسيع و عهد
اللَّه داخل خواهند بود.
و اما مساله ايمان (جمع يمين به معنى سوگند) كه در آيه فوق آمده و باز مورد
تفسيرهاى گوناگون قرار گرفته، با توجه به مفهوم جمله، معنى وسيعى دارد كه هم
تعهداتى را كه انسان با سوگند در برابر خداوند كرده، شامل مىگردد، و هم تعهداتى
را كه با تكيه بر قسم در برابر خلق خدا مىكند.
و به تعبير ديگر هر گونه تعهدى كه زير نام خدا و با سوگند به نام او
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 11 صفحه : 377