مجمع البيان و الميزان و آلوسى آمده است) مى‌باشد.

و از آنجا كه طبيعت اجسام، جذب شدن به سوى زمين است، حركت پرندگان در بالاى زمين را با عنوان مسخرات (تسخير شده‌ها) بيان كرده است، يعنى خداوند نيرويى در بال و پر آنها و خاصيتى در هوا قرار داده است كه به آنها اين امكان را مى‌دهد كه بر خلاف قانون جاذبه به هوا پرواز كنند.

سپس اضافه مى‌كند" هيچكس جز خدا آنها را اين چنين نگه نمى‌دارد" (ما يُمْسِكُهُنَّ إِلَّا اللَّهُ‌).

درست است كه خاصيت طبيعى بالها و عضلاتى كه در آن آفريده شده و شكل مخصوص پرندگان و ويژگيهايى كه در هوا موجود است، دست بدست هم داده و به پرندگان امكان پرواز مى‌دهند، ولى چه كسى اين شكل و خواص را آفريده؟

و اين نظام دقيق و حساب شده را مقرر داشته؟ آيا طبيعت كور و كر؟، يا كسى كه از تمام خواص فيزيكى اجسام آگاه است و علم بى‌پايانش به همه اينها احاطه دارد؟

و اگر مى‌بينيم اين امور به خدا نسبت داده مى‌شود، به خاطر همان است كه سرچشمه آن از او است، و اين تعبير كه خواص اسباب و علل را به خدا نسبت مى‌دهد در قرآن فراوان است.

و در پايان آيه مى‌فرمايد:" در اين امر نشانه‌هايى است از عظمت و قدرت خدا براى كسانى كه ايمان دارند" (إِنَّ فِي ذلِكَ لَآياتٍ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ‌).

يعنى با چشم كنجكاو و حقيقت جو، اين امور را مى‌نگرند و به تجزيه و تحليل آن مى‌پردازند و در پرتو آن ايمانشان قويتر و راسختر مى‌گردد.