نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 11 صفحه : 225
نيكى كه انجام مىدهى از تو اولى هستم، و تو نسبت به كارهاى بدى كه مرتكب
مىشوى از من اولى هستى".
و در پايان آيه براى بيدار كردن گمراهان و تقويت روحيه هدايت يافتگان اين
دستور عمومى را صادر مىكند در روى زمين سير كنيد و آثار گذشتگان را كه بر صفحه
زمين و در دل خاك نهفته است بررسى نمائيد و ببينيد سرانجام كار كسانى كه آيات خدا
را تكذيب كردند به كجا كشيد" (فَسِيرُوا
فِي الْأَرْضِ فَانْظُرُوا كَيْفَ كانَ عاقِبَةُ الْمُكَذِّبِينَ).
اين تعبير خود دليل زندهاى بر آزادى اراده انسان است، چرا كه اگر هدايت و
ضلالت اجبارى بود، سير در ارض و مطالعه حالات پيشينيان بيهوده بود، و اين دستور
خود تاكيدى است بر اينكه سرنوشت هيچكس به طور اجبارى قبلا تعيين نشده است بلكه
بدست خود او است.
قرآن مجيد درباره" سير در ارض" و مطالعه آثار پيشينيان بحثهاى
فراوان و جالبى دارد كه ما در جلد سوم تفسير نمونه ذيل آيه 137 سوره آل عمران
مشروحا بيان كرديم (به جلد سوم صفحه 102 مراجعه فرمائيد).
***
در آخرين آيه مورد بحث ضمن دلدارى به پيامبر ص تاكيد مىكند كه سرانجام
كار اين گروه گمراه و لجوج به جايى مىرسد كه هر قدر" بر هدايت آنها حريص
باشى و تلاش كنى فايدهاى ندارد زيرا خداوند كسى را كه گمراه كرد هدايت
نمىكند"! (إِنْ تَحْرِصْ عَلى هُداهُمْ فَإِنَّ
اللَّهَ لا يَهْدِي مَنْ يُضِلُ).
" و براى آنها هيچ يار و ياورى نيست" (وَ ما لَهُمْ مِنْ ناصِرِينَ).
" تحرص" از ماده" حرص" به معنى طلب كردن چيزى با جديت و
كوشش است!.
بديهى است اين جمله در حق همه منحرفان نيست، زيرا وظيفه پيامبر ص
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 11 صفحه : 225