كه بى ارزش است، بنا بر اين قبل از وقوع و شروع آنها بايد در صدد جبران بر آيند [1]

3- چرا تقاضاى مهلت پذيرفته نمى‌شود؟

در آيات مختلفى از قرآن مجيد مى‌خوانيم كه بدكاران و ستمگران در مواقف گوناگون تقاضاى باز گشت به زندگى براى جبران گذشته خويش مى‌كنند.

بعضى از اين آيات مربوط به روز قيامت و رستاخيز است، مانند آيه 28 سوره انعام كه در بالا اشاره كرديم.

بعضى ديگر مربوط به فرا رسيدن زمان مرگ است مانند آيه 99 سوره مؤمنون كه مى‌گويد حَتَّى إِذا جاءَ أَحَدَهُمُ الْمَوْتُ قالَ رَبِّ ارْجِعُونِ لَعَلِّي أَعْمَلُ صالِحاً فِيما تَرَكْتُ‌:" اين وضع هم چنان ادامه دارد تا هنگامى كه مرگ يكى از آنها فرا رسد در اين هنگام عرض مى‌كند: خداوندا مرا باز گردان، شايد آنچه را كه كوتاهى كرده‌ام جبران كنم و عمل صالح انجام دهم".

و گاهى در مورد نزول عذابهاى نابود كننده وارد شده است همانند آيات مورد بحث كه مى‌گويد به هنگام نزول عذاب، ظالمان تقاضاى تمديد مدت و ادامه مهلت مى‌كنند.

ولى جالب اينكه در تمام اين موارد پاسخ منفى به آنها داده مى‌شود.

دليل آنهم معلوم است زيرا هيچ يك از اين تقاضاها جنبه واقعى و جدى ندارد، اينها عكس العمل آن حالت اضطرار و پريشانى فوق العاده است كه در بدترين اشخاص نيز پيدا مى‌شود و هرگز دليل بر دگرگونى و انقلاب درونى و تصميم واقعى بر تغيير مسير زندگى نيست.

[1] براى توضيح بيشتر به جلد سوم تفسير نمونه صفحه 315 به بعد ذيل آيه 18 سوره نساء مراجعه فرمائيد.