رفتن علما و فقها و اخيار و نيكان‌ [1] و در حديث ديگرى مى‌خوانيم كه" عبد اللَّه بن عمر" هنگامى كه امير مؤمنان على ع شهيد شد اين آيه را تلاوت كرد أَنَّا نَأْتِي الْأَرْضَ نَنْقُصُها مِنْ أَطْرافِها، سپس گفت يا امير المؤمنين لقد كنت الطرف الاكبر فى العلم، اليوم نقص علم الاسلام و مضى ركن الايمان:" يعنى اى امير مؤمنان تو جانب بزرگ علم در جهان بودى و با شهادتت امروز علم اسلام بكاستى گرائيد و ستون ايمان از ميان رفت" [2] البته همانگونه كه گفتيم آيه معنى وسيعى دارد كه هر گونه نقصان و كمبود و از ميان رفتن افراد و جامعه‌ها و بطور كلى اهل زمين را شامل مى‌شود و هشدارى است به همه مردم اعم از بد و نيك حتى علما و دانشمندان كه اركان جوامع بشرى هستند و با از ميان رفتن يك تن آنها گاهى دنيايى به نقصان مى‌گرايد، هشدارى است گويا و تكان دهنده.

و اما اينكه بعضى از مفسران احتمال داده‌اند كه منظور از نقصان ارض كم شدن از سرزمينهاى كفار و افزوده شدن به بلاد مسلمين است، با توجه به اينكه سوره در مكه نازل شده است، صحيح به نظر نمى‌رسد، زيرا در آن روز فتوحاتى نبود كه كفار با چشم خود ببينند و قرآن به آن اشاره كند.

و اينكه بعضى از مفسران كه در علوم طبيعى غرقند، آيه فوق را اشاره به كم شدن زمين از ناحيه قطبين و برآمدگى بيشتر از ناحيه استوايى دانسته‌اند آنهم بسيار بعيد به نظر مى‌رسد، زيرا قرآن در آيه فوق هرگز در مقام بيان چنين چيزى نيست.

[1] و [2] تفسير برهان جلد 2 ص 301.