نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 10 صفحه : 157
نيز دارند
يعنى با ميل و اراده خود در برابر خداوند سجده مىكنند، مثلا همين كه مىبينيم جسم
و جان آنها تسليم قوانين حيات و مرگ و نمو و رشد و سلامت و بيمارى و مانند آن است
اين حالت تسليم و خضوع در برابر قوانين آفرينش در حقيقت يك نوع سجود تكوينى از
ناحيه آنها است.
2- تعبير
به" طَوْعاً وَ كَرْهاً" ممكن است اشاره به اين
باشد كه مؤمنان از روى ميل و رغبت در پيشگاه پروردگار به سجده مىافتند و خضوع
مىكنند، اما غير مؤمنان هر چند حاضر به چنين سجدهاى نيستند تمام ذرات وجودشان از
نظر قوانين آفرينش تسليم فرمان خدا است چه بخواهند و چه نخواهند.
ضمنا بايد
توجه داشت كه" كره" (بر وزن جرم) به معنى كراهتى است كه از درون انسان
سرچشمه مىگيرد و" كره" (بر وزن شرح) به معنى كراهتى است كه عامل بيرونى
داشته باشد و در مورد بحث چون غير مؤمنان تحت تاثير عوامل بيرون ذاتى مقهور قوانين
آفرينش هستند" كره" (بر وزن شرح) به كار رفته است.
اين احتمال
نيز در تفسير" طَوْعاً وَ كَرْهاً" داده
شده است كه منظور از طوعا جرياناتى از جهان آفرينش است كه موافق ميل فطرى و طبيعى
يك موجود است (مانند ميل طبيعى موجود زنده براى زنده ماندن) و منظور از"
كرها" تمايلى است كه از خارج تحميل بر يك موجود مىشود مانند مرگ يك موجود
زنده بر اثر هجوم ميكربها و يا عوامل ديگر.
3-"
ظلال" جمع" ظل" به معنى سايه است، ذكر اين كلمه در آيه فوق نشان
مىدهد كه منظور از سجود تنها سجود تشريعى نيست، زيرا سايههاى موجودات از خود
اراده و اختيارى ندارند، بلكه تسليم قوانين تابش نور مىباشند، و بنا بر اين سجده
آنها، تكوينى، يعنى تسليم در مقابل قوانين خلقت است.
البته ذكر
كلمه" ظلال" (سايهها) دليل بر اين نيست كه همه آنها كه در آسمان
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 10 صفحه : 157