بنا بر اين، معناى آيه- و خدا داناتر است- اين مى‌شود: بدانيد كه آنچه شما غنيمت مى‌بريد هر چه باشد يك پنجم آن از آن خدا و رسول و خويشاوندان و يتيمان و مسكينان و ابن السبيل است و آن را به اهلش برگردانيد اگر به خدا و به آنچه كه بر بنده‌اش محمد 6 در جنگ بدر نازل كرده ايمان داريد و در روز بدر اين معنا را نازل كرده بود كه انفال و غنيمت‌هاى جنگى از آن خدا و رسول او است، و احدى را در آن سهمى نيست، و اينك همان خدايى كه امروز تصرف در چهار سهم آن را بر شما حلال و مباح گردانيده دستورتان مى‌دهد كه يك سهم آن را به اهلش برگردانيد.

و از ظاهر آيه برمى‌آيد كه تشريع در آن مانند ساير تشريعات قرآنى ابدى و دائمى است، و نيز استفاده مى‌شود كه حكم مورد نظر آيه مربوط به هر چيزى است كه غنيمت شمرده شود، هر چند غنيمت جنگى ماخوذ از كفار نباشد، مانند استفاده‌هاى كسبى و مرواريدهايى كه با غوص از دريا گرفته مى‌شود و كشتى‌رانى و استخراج معادن و گنج، آرى، گو اينكه مورد نزول آيه غنيمت جنگى است، و ليكن مورد مخصص نيست.

و همچنين از ظاهر مصارفى كه برشمرده و فرموده:(لِلَّهِ خُمُسَهُ وَ لِلرَّسُولِ وَ لِذِي الْقُرْبى‌ وَ الْيَتامى‌ وَ الْمَساكِينِ وَ ابْنِ السَّبِيلِ) برمى‌آيد كه مصارف خمس منحصر در آنها است، و براى هر يك از آنها سهمى است، به اين معنا كه هر كدام مستقل در گرفتن سهم خود مى‌باشند، هم چنان كه نظير آن از آيه زكات استفاده مى‌شود، نه اينكه منظور از ذكر مصارف از قبيل ذكر مثال باشد.

هر يك از اين مطالب كه گفتيم از ظاهر آيه استفاده مى‌شود شكى نيست در اينكه از آيه به ذهن تبادر مى‌كند، و بر طبق آن رواياتى هم از طريق شيعه و ائمه اهل بيت (ع) وارد شده. و ليكن مفسرين اهل سنت در باره آن و اينكه تفسير آيه چيست اختلاف كرده‌اند، و ما- ان شاء اللَّه- به زودى در بحث روايتى آينده متعرض اقوال آنان مى‌شويم.

(إِذْ أَنْتُمْ بِالْعُدْوَةِ الدُّنْيا وَ هُمْ بِالْعُدْوَةِ الْقُصْوى‌ وَ الرَّكْبُ أَسْفَلَ مِنْكُمْ وَ لَوْ تَواعَدْتُمْ لَاخْتَلَفْتُمْ فِي الْمِيعادِ وَ لكِنْ لِيَقْضِيَ اللَّهُ أَمْراً كانَ مَفْعُولًا ...) كلمه عدوة - به ضم عين، و گاهى به كسر آن- به معناى طرف بلند بيابان است، و دنيا مؤنث ادنى است هم چنان كه قصوى كه گاهى آن را قصيا هم مى‌گويند مؤنث اقصى است، و منظور از ركب بطورى كه گفته شده آن قافله مال التجاره‌اى بود كه ابو سفيان سرپرستيش را بر عهده داشته است.