نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 8 صفحه : 99
معناى به همراه
برداشتن زينت در موقع رفتن به سوى مسجد آرايش ظاهرى نيست، بلكه آرايشى است
معنوى كه مناسب با نماز و طواف و ساير عبادات باشد. پس معناى آيه بر مىگردد به
امر به زينت كردن نيكو براى نماز و غير آن و اطلاق آن شامل نماز اعياد و جماعات و
نمازهاى يوميه و ساير وجوه عبادت و ذكر مىشود.
(وَ كُلُوا وَ اشْرَبُوا وَ لا تُسْرِفُوا ...)- در اين جمله دو امر
اباحى و يك نهى تحريمى است كه جمله(إِنَّهُ لا يُحِبُّ
الْمُسْرِفِينَ) نهى تحريمى مزبور را تعليل مىكند. و همان طورى كه قبلا
هم اشاره كرديم اين امر و نهى و علتى كه براى آن ذكر شده همه از متفرعات داستان
بهشت آدم است، و خطاب اين جمله مانند خطابهاى آن داستان عمومى است و اختصاص به يك
دين و يك صنف ندارد. پس اينكه بعضى از مفسرين گفتهاند آيه(يا بَنِي
آدَمَ خُذُوا زِينَتَكُمْ عِنْدَ كُلِّ مَسْجِدٍ) دلالت دارد بر اينكه
رسول خدا 6 مبعوث به جميع امم دنيا است. و همچنين اينكه گفتهاند خطاب در اين
آيه به حسب لغت زنان را شامل نمىشود و ليكن به حسب شرع آنان را به تبع مردها شامل
مىشود، صحيح نيست، زيرا همانطورى كه گفتيم اين خطاب اختصاص به امت اسلام ندارد و
شمولش نسبت به زنان از ناحيه تغليب و وجود قرينه عقلى است نه به حسب شرع.
(قُلْ مَنْ حَرَّمَ زِينَةَ اللَّهِ الَّتِي أَخْرَجَ لِعِبادِهِ وَ الطَّيِّباتِ
مِنَ الرِّزْقِ) در اين آيه به نوعى التفات حكمى مخصوص به اين امت از حكم
عام سابق استخراج شده، هم چنان كه در جمله(ذلِكَ مِنْ آياتِ اللَّهِ
لَعَلَّهُمْ يَذَّكَّرُونَ) و جمله(وَ إِذا
فَعَلُوا فاحِشَةً) نظيرش گذشت.
استفهامى كه
در اين آيه است استفهامى است انكارى.
كلمه
الزين در مقابل معناى الشين است، و به معناى كارها و چيزهايى
است كه عيب و نقص را از بين ببرد و الشين به معناى هر چيزى است كه
مايه رسوايى و نقص انسان و نفرت اشخاص از او بوده باشد.
معناى
اخراج زينت و طيبات رزق [ (در ذيل آيه:(قُلْ مَنْ حَرَّمَ زِينَةَ
اللَّهِ ...))]
اخراج
زينت استعارهاى است تخييلى و كنايه است از اظهار آن. آرى، اين خداى سبحان
است كه به الهام و هدايت خود انسان را از راه فطرت ملهم كرده تا انواع و اقسام
زينتهايى كه مورد پسند جامعه او و باعث مجذوب شدن دلها به سوى او است ايجاد نموده
به
نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 8 صفحه : 99