نكوهيده‌اى مى‌دانستند كه از همراهان موسى سر زده بود، پس بخوبى معلوم شد كه هيچ يك از اشكالهاى المنار وارد نيست. و داستان وارده در آيه مورد بحث همان داستانى است كه در چند آيه قبل وارد شده بود.

( قالَ رَبِّ لَوْ شِئْتَ أَهْلَكْتَهُمْ مِنْ قَبْلُ وَ إِيَّايَ‌) ...(مَنْ تَشاءُ ) غرض موسى (ع) از اين جمله اين بود كه خداوند همراهانش را دوباره زنده كند، چون مى‌ديد اگر تنها به ميان قوم برگردد و خبر مرگ همراهان را براى ايشان ببرد او را به قتل آنان متهم ساخته و به همين بهانه از دين بيرون مى‌روند، و دعوتش بكلى از بين مى‌رود، اين بود مقصود موسى، و ليكن از آنجايى كه موقف و موقعيتى كه داشت اجازه نمى‌داد غرض خود را صريحا به زبان بياورد، و همراهان خود را بخاطر آن معصيت بزرگى كه مرتكب شدند، و در نتيجه مورد غضب شديد الهى قرار گرفته و هلاك گرديدند مستحق اين نمى‌ديد كه بار ديگر عنايت الهى دستگيرشان شده و چشم به دنيا باز كنند.

لذا مطلب را پوست كنده به زبان نياورد، بلكه براى اينكه رحمت خدا را بر غضبش غلبه داده و رأفتش را بر انگيزد، و به عبارت ديگر براى اينكه زمينه ذكر حاجت را با بر طرف كردن موانع اجابت فراهم ساخته باشد در آغاز سخن اسم ربوبيت را كه خود مهيج رحمت است به زبان آورد و آن گاه گفت:(لَوْ شِئْتَ أَهْلَكْتَهُمْ مِنْ قَبْلُ) زمام امر اين مردگان از پيش هم در دست تو بود و اياى و همچنين من، اگر مى‌خواستى مى‌توانستى قبل از اين همه ما را هلاك كنى، و اگر همراهان مرا قبل از اين هلاك مى‌كردى هيچگونه تهمتى متوجه من نمى‌شد.

آن گاه گفت:(أَ تُهْلِكُنا بِما فَعَلَ السُّفَهاءُ مِنَّا) و براى اينكه رعايت ادب را كرده باشد بصورت استفهام گفت از شان تو و رحمت و سنت ربوبيت دور است كه مردمى را بخاطر اعمال سفهاى آنان مؤاخذه فرمايى.

سپس گفتار خود را با جمله‌( إِنْ هِيَ إِلَّا فِتْنَتُكَ‌) اين نيست جز امتحانى از تو و همچنين با جمله‌(تُضِلُّ بِها مَنْ تَشاءُ وَ تَهْدِي مَنْ تَشاءُ) تاكيد نموده و خلاصه چنين رسانيد كه هلاك كردن همراهان من يكى از موارد امتحان عمومى تو است كه بندگان خود را با آن مى‌آزمايى تا هر كه گمراه شدنى است گمراه شده و هر كه هدايت شدنى است هدايت شود، و از سنت تو نيست كه هر كه در اثر امتحان تو گمراه شد هلاكش سازى.

و كوتاه سخن اينكه، تو آن خدايى كه رحمتت همواره بر غضبت پيشى دارد، و سنت تو چنين نيست كه در عقاب بدكاران از بندگانت عجله كنى، و يا آنان را بخاطر نفهمى‌هاى عده‌اى سفيه و نادان عقاب نمايى، تو آن خدايى هستى كه مرا به سوى قومم مبعوث فرمودى، و