از خلاصى از اسارت فرعونيان برايشان پيش آمد. و اينكه گفتيم پاره‌اى براى اين است كه قرآن كريم در اين آيات تنها آن حوادثى را نقل كرده كه با غرض منظور نظر در آيات قبل تناسب دارد، و آن غرض بيان اين جهت بود كه هيچ وقت دعوت دينى متوجه به قومى نشد مگر اينكه اكثريت آن قوم را كسانى تشكيل دادند كه به آن دعوت كافر و عهد خداى را ناقض بودند، و خداوند مؤمنين ايشان را به مزيد كرامت خود و كافرين ايشان را به عذاب شديدش اختصاص داد، اينك در اين آيات داستان عبور بنى اسرائيل از دريا و درخواستشان از موسى مبنى بر اينكه موسى (ع) جهت ايشان بتى درست كند تا آن را عبادت كنند، و داستان گوساله‌پرستى و در ضمن آن مساله نزول تورات را بيان مى‌كند.

[اشاره به اينكه بنى اسرائيل مردمى مادى و حس‌گرا و تحت تاثير مرام بت پرستى قبطيان بوده‌اند]

(وَ جاوَزْنا بِبَنِي إِسْرائِيلَ الْبَحْرَ فَأَتَوْا عَلى‌ قَوْمٍ ...) كلمه عكوف به معناى اقبال و روى آوردن و ملازمت نمودن آن به چيزى است بر سبيل تعظيم‌[1].

و معناى اينكه فرمود:(اجْعَلْ لَنا إِلهاً كَما لَهُمْ آلِهَةٌ) اين است كه تو براى ما معبودى قرار بده هم چنان كه اين قوم براى خود معبودى قرار داده و درست كرده‌اند .

در اينجا براى اينكه خواننده محترم زمينه اين فقره از كلام الهى را در دست داشته باشد ناگزيريم چند كلمه بطور اختصار در باره سير تاريخى بنى اسرائيل ايراد نماييم، و آن اين است كه: بنى اسرائيل بعد از جدشان ابراهيم (ع) به دين همان جناب باقى بوده و از ميان آنان اسحاق، يعقوب و يوسف (ع) برگزيده شدند كه ايشان را به آن دين يعنى به دين توحيد دعوت نموده و چنين اعلام مى‌كردند كه در دين توحيد جز خداى سبحان كسى و يا چيزى نبايد پرستش شود، و خدا را در اين باره شريكى نيست، او بزرگتر از آن است كه جسم و يا جسمانى بوده باشد و متشكل به اشكال و محدود به حدود و اندازه‌ها گردد، و ليكن از داستان بنى اسرائيل بر مى‌آيد كه مردمى مادى و حسى بوده‌اند، و در زندگى هيچ وقت از مساله اصالت حس تجاوز نمى‌كردند، و اعتنايى به ما وراى حس نداشته‌اند، و اگر هم داشته‌اند از باب تشريفات بوده، و اصالت حقيقى نداشته. يهوديها با داشتن چنين عقايدى سالهاى دراز تحت اسارت قبطى‌ها كه رسمشان بت‌پرستى بود، و در عين اينكه عصبيت ايلى و خانوادگى مجبورشان مى‌كرده كه دين آباء و اجدادى خود را تا اندازه‌اى حفظ كنند بارى تحت تاثير بت‌پرستى آنان نيز بودند، و اين تقريبا يك طبيعتى براى ايشان شده، و خلاصه در ارواحشان‌

[1] مفردات راغب ص 342 ماده عكف.