نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 8 صفحه : 273
همين حرف را از فرعون
نقل مىكند- كه در خطاب به موسى گفته- بر مىآيد كه فرعون آن سخن را بعد از مطالعه
كرسىنشينان و تصويب كردن آنان گفته است.
از آيه(فَتَنازَعُوا أَمْرَهُمْ بَيْنَهُمْ وَ أَسَرُّوا النَّجْوى قالُوا إِنْ هذانِ
لَساحِرانِ يُرِيدانِ أَنْ يُخْرِجاكُمْ مِنْ أَرْضِكُمْ بِسِحْرِهِما وَ يَذْهَبا
بِطَرِيقَتِكُمُ الْمُثْلى)[1] بر مىآيد
كه وزراى فرعون غير از آن جلسه مشاوره يك جلسه ديگرى بعد از جمع شدن ساحران در نزد
فرعون تشكيل داده و محرمانه با يكديگر مشورت كردهاند.
از آنچه گفته
شد معلوم شد كه اصل اين حرف از خود فرعون بوده، و او آن را به وزراى خود داده تا
در پيرامونش مشورت كرده و روى آن رأى دهند، وزراء هم در اطرافش مطالعه كرده و
گفتند: بايد آن دو را توقيف نموده و ساحران مملكت را براى معارضه با سحر او جمع
كنى، او نيز قبول كرده و آن را به رخ موسى كشيد. بعد از آنكه ساحران مملكت در نزد
فرعون گرد آمدند باز وزراء براى مشورت دور هم نشسته و به اتفاق رأى دادند كه بايد
تمام قوا را در راه معارضه به مثل به كار برند.
(يُرِيدُ أَنْ يُخْرِجَكُمْ مِنْ أَرْضِكُمْ فَما ذا تَأْمُرُونَ) يعنى موسى
مىخواهد با همدستى بنى اسرائيل شما را بيرون كرده و خود كشور مصر را مالك شود، و
اگر فرعون از اين راه مغلطه كارى كرد براى اين بود كه در آن زمانها بسيار اتفاق
مىافتاد كه قومى بر قومى ديگر هجوم مىبرد و سرزمينش را تملك مىنمود و اهلش را
آواره بيابانها مىكرد.
(قالُوا أَرْجِهْ وَ أَخاهُ وَ أَرْسِلْ فِي الْمَدائِنِ حاشِرِينَ ...) كلمه
ارجه با سكون هاء امر از ماده ارجاء به معناى تاخير
انداختن است، و حرف هاء در آخر آن جزء كلمه نيست، بلكه هاء سكت است كه
بر آخر بعضى از كلمات در مىآيد، معناى كلمه مزبور اين است كه در كشتن او عجله مكن
كه تو را ظالم و سنگدل بخوانند، بلكه نخست مامورينى به شهرستانها گسيل دار تا
ساحران را جمع كنند.
(يَأْتُوكَ بِكُلِّ ساحِرٍ عَلِيمٍ) و همه را نزدت حاضر سازند، و تو با
سحر آنان در برابر موسى معارضه به مثل كن.
[1] ميان خودشان در كارشان مناقشه كردند و آهسته راز گفتند*
گفتند اينان دو جادوگرند كه مىخواهند به جادوى خويش از سرزمينتان بيرونتان كنند و
آيين خوب شما را از بين ببرند. سوره طه آيه 62 و 63
نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 8 صفحه : 273