كه: در آيه مورد بحث سؤالى در تقدير است، گويا پس از آنكه فرمود:( وَ إِلى‌ عادٍ أَخاهُمْ هُوداً) و هود را فرستاديم به سوى قوم عاد كسى پرسيده است: از كلام نوح با خبر شديم، اينك بفرما ببينيم هود به قوم چه گفت؟ در جواب فرمود:(قالَ يا قَوْمِ ...)[1].

و اين سؤال و جواب در داستان نوح (ع) تصور ندارد، براى اينكه داستان مزبور، اولين داستانى است كه در اين آيات ايراد شده است.

(قالَ الْمَلَأُ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ قَوْمِهِ ...) بطورى كه از داستان هود و قومش كه به زودى آن را نقل مى‌كنيم بر مى‌آيد عده‌اى از قوم وى ايمان داشته و از ترس سايرين ايمان خود را پنهان مى‌داشتند، بخلاف قوم نوح كه يا هيچ يك از آنها ايمان نداشتند، يا اگر داشتند ايمانشان را پنهان نمى‌كردند، و به داشتن ايمان، معروف و انگشت‌نما بوده‌اند، لذا در آيه مربوط به قوم نوح فرمود:( قالَ الْمَلَأُ مِنْ قَوْمِهِ‌) همه بزرگان قومش گفتند ... ، و ليكن در خصوص داستان هود فرمود:( قالَ الْمَلَأُ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ قَوْمِهِ‌) گروهى كه از بزرگان قوم وى كه كافر بودند، گفتند ... . زمخشرى نيز در وجه فرق بين اين دو تعبير همين معنا را ذكر كرده است‌[2].

(إِنَّا لَنَراكَ فِي سَفاهَةٍ وَ إِنَّا لَنَظُنُّكَ مِنَ الْكاذِبِينَ)- قوم هود از آنجايى كه بر سنت بت‌پرستى خو كرده بودند، و بت‌ها در دلهايشان، مقدس و محترم بود، و با اين حال كسى جرأت نداشت سنت غلط آنان را مورد اعتراض قرار دهد لذا از كلام هود خيلى تعجب كرده، با تاكيد هر چه بيشتر (يعنى با بكار بردن لام در لنراك و استعمال لفظ ان در انا و لام در لنظنك ) اولا او را مردى سفيه و كم عقل، و رأى او را رأيى غلط خوانده، و ثانيا او را به ظن بسيار قوى از دروغگويان پنداشتند.

از لفظ كاذبين و همچنين از لفظ رسل كه در جمله‌(وَ تِلْكَ عادٌ جَحَدُوا بِآياتِ رَبِّهِمْ وَ عَصَوْا رُسُلَهُ)[3] بر مى‌آيد كه قوم هود غير از آن جناب، پيغمبران ديگرى را هم تكذيب و نافرمانى كرده‌اند.

[جواب مؤدبانه هود (ع) به قومش كه او را سفيه خوانده بودند و اشاره به اينكه قوم هود داراى تمدن بوده‌اند]

(قالَ يا قَوْمِ لَيْسَ بِي سَفاهَةٌ ...) حرفى كه در تفسير اين آيه بايد گفته شود، همان حرفى است كه در آيه مشابه آن در داستان نوح گفتيم، تنها چيزى كه در خصوص اين جمله بايد بگوييم اين است كه قوم هود

[1] ( 1 و 2) الكشاف ج 2 ص 116

[2] ( 1 و 2) الكشاف ج 2 ص 116

[3] سوره هود آيه 59