و نيز از ابن جرير و ابن منذر از ابى زرعة بن عمر و بن جرير نقل كرده كه گفت:

شخصى از رسول خدا 6 پرسيد: اصحاب اعراف چه كسانى هستند؟ فرمود:

ايشان آخرين كسانى هستند كه خداوند به حسابشان مى‌رسد، پس از آنكه به حساب جميع بندگان رسيد به اين گروه مى‌فرمايد: شما قومى هستيد كه حسناتتان شما را از آتش بيرون كرد و تا كنون وارد بهشت نشده‌ايد، اينك شما آزاد شدگان من هستيد، در بهشت آزادانه بگرديد، و از ميوه‌هاى آن استفاده كنيد[1].

مؤلف: قول به اينكه اصحاب اعراف كسانى هستند كه حسنات و سيئات‌شان با هم برابر باشد از ابن مسعود و حذيفه و ابن عباس نيز نقل شده است.

در كافى به سند خود از حمزه طيار نقل كرده كه گفت: امام صادق (ع) فرمود: مردم شش طايفه‌اند- تا آنجا كه مى‌گويد- من عرض كردم: اصحاب اعراف چه كسانى هستند؟ فرمود: مردمى هستند كه حسنات و سيئات‌شان برابر است، چون اگر خداوند چنين كسانى را به دوزخ ببرد به جهت گناهان خود آنان است و اگر به بهشت داخلشان كند به رحمت خود با آنان رفتار كرده است‌[2].

و نيز در كافى به سند خود از زراره نقل كرده كه گفت: امام ابو جعفر به من فرمود: در باره اصحاب اعراف چه مى‌گويى؟ عرض كردم: بالآخره از دو حال بيرون نيستند، يا مؤمنند يا كافر، اگر داخل بهشت شوند مؤمن، و گر نه كافرند. فرمود: به خدا سوگند نه مؤمنند و نه كافر، چون اگر مؤمن بودند در اعراف نمى‌ماندند، و مانند ساير مؤمنين داخل بهشت مى‌شدند، و اگر كافر بودند، باز در اعراف كارى نداشتند، و مانند ساير كفار داخل دوزخ مى‌شدند، و ليكن اينان قومى هستند كه حسنات و سيئات‌شان برابر است. عرض كردم: سرانجام اهل بهشتند يا اهل دوزخ؟ فرمود: همانطورى كه خداوند در باره آنان چيزى نفرموده تو نيز چيزى مگو. عرض كردم: پس امر آنان را به خدا واگذار كنم؟ فرمود: بلى، هم چنان كه خداوند هم آنان را به مشيت خود واگذار كرده، اگر بخواهد آنان را به رحمت خود داخل بهشت مى‌كند و اگر بخواهد به كيفر گناهانشان به دوزخ مى‌برد، و ستمى هم به ايشان نكرده. عرض كردم: آيا كافر به بهشت مى‌رود؟ فرمود: نه. عرض كردم: غير كافر به جهنم مى‌رود؟ فرمود: نه، مگر خدا بخواهد. اى زراره اگر از اينكه گفتم مگر خدا بخواهد تعجب كنى و آن را قبول نكنى از

[1] الدر المنثور ج 3 ص 87

[2] اصول كافى ج 2 ص 408