نازلش كرده‌ايم كتابى است كه به منظور انذار اهل زمين نازل شده پس كسانى كه به نشات آخرت ايمان دارند به اين كتاب نيز ايمان خواهند آورد، زيرا اين كتاب منظور و ايده‌آل آخرتى آنان را كه همان ايمنى دائمى است تامين مى‌كند، و آنان را از عذاب دائمى مى‌ترساند.

سپس خداى تعالى خصوصى‌ترين اوصاف اين مؤمنين را بيان نموده و آن اين است كه: در امر نماز و عباداتى كه در آن خداى را ذكر مى‌كنند محافظت و مراقبت دارند. و اين صفت همان است كه در سوره مؤمنون در خاتمه صفات مؤمنين ذكر كرده و فرموده:(وَ الَّذِينَ هُمْ عَلى‌ صَلَواتِهِمْ يُحافِظُونَ)[1].

و از اينكه در همان سوره اولين صفت مؤمنين را خشوع دانسته و فرموده:(الَّذِينَ هُمْ فِي صَلاتِهِمْ خاشِعُونَ)[2] استفاده مى‌شود كه مراد از محافظت هم در آن سوره و هم در اين آيه همان خشوع در نماز و تذلل و تاثر باطنى از عظمت پروردگار در موقع ايستادن در مقام عبوديت او است، ليكن ديگر مفسران محافظت را به مراقبت در اوقات نماز تفسير كرده‌اند.

گفتارى پيرامون معناى بركت از نظر قرآن‌

راغب در مفردات مى‌گويد: اصل كلمه بركت ، برك - به فتحه باء- و به معناى سينه شتر است، و ليكن در غير اين معنا نيز استعمال مى‌شود، از آن جمله مى‌گويند: فلانى داراى بركه است و برك البعير به معناى اين است كه شتر سينه خود را به زمين زد. و چون اين معنا مستلزم يك نحو قرار گرفتن و ثابت شدن است لذا كلمه مزبور را در ثبوت كه لازمه معناى اصلى است نيز استعمال كرده و مى‌گويند: ابتركوا فى الحرب- در جنگ پاى‌برجا شده و به عقب برنگشتند و به همين مناسبت آن محلى را كه مردان دلير و شجاعان لشكر موضع مى‌گيرند براكاء و بروكاء مى‌نامند، و نيز در جايى كه حيوان از راه رفتن باز مى‌ايستد و به هيچ وجه تكان نمى‌خورد مى‌گويند: ابتركت الدابة و آب انبار را نيز به همين جهت بركه مى‌نامند، براى اينكه آب انبار محل ثابت شدن و قرار گرفتن آب است. و بركت ثبوت خير خداوندى است در چيزى، و اگر فرموده:(لَفَتَحْنا عَلَيْهِمْ بَرَكاتٍ مِنَ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ)[3] براى اين بوده كه خيرات در زمين و آسمان قرار گرفته، هم چنان كه آب در بركه جاى‌

[1] سوره مؤمنون آيه 9

[2] سوره مؤمنون آيه 2

[3] سوره اعراف آيه 92