و تامل در سياق اين آيات ادعاى ما را مبنى بر اينكه معجزات مذكور كه بر حسب ظاهر مختص به حضرت مسيح (ع) است، در حقيقت نعمتهايى است كه خداوند بر او و مادرش هر دو ارزانى داشته است، مدلل و روشن مى‌سازد، چنان كه آيات سوره آل عمران هم كه به مريم بشارت مى‌دهد، به اين معنا اشعار دارد، براى اينكه به نعمت بشارت داده مى‌شود، پس معلوم مى‌شود معجزات و موهبت‌هايى كه از مختصات مسيح (ع) است از قبيل ولادت بدون پدر و تاييد به روح القدس و آفريدن مرغ و شفاى كور مادر زاد و پيسى و زنده كردن مردگان به اذن خدا، همگى براى مريم نيز نعمت و كرامت است، پس مسيح و مريم هر دو متنعم به اين نعمتهاى الهى هستند، چنان كه خداى تعالى هم آن نعمتها را به هر دو نسبت داده و فرموده:(نِعْمَتِي عَلَيْكَ وَ عَلى‌ والِدَتِكَ) و آيه‌(وَ جَعَلْناها وَ ابْنَها آيَةً لِلْعالَمِينَ)[1] نيز به همين معنى اشاره دارد، زيرا هر دو را يك آيه و معجزه شمرده است.

(إِذْ أَيَّدْتُكَ بِرُوحِ الْقُدُسِ تُكَلِّمُ النَّاسَ فِي الْمَهْدِ وَ كَهْلًا) ظاهرا همين تاييد به روح القدس بوده كه مسيح را براى تكلم با مردم در گهواره آماده ساخته است، نه اينكه آن يك كرامت و اين كرامت ديگرى بوده، و از همين جهت جمله‌(تُكَلِّمُ النَّاسَ فِي الْمَهْدِ وَ كَهْلًا) را با واو عاطفه از ما قبل جدا نكرد و بدون واو و متصل به ما قبل ذكر نمود تا بفهماند كه تاييد به روح القدس و حرف زدن در گهواره يك معجزه است، تكلم مسبب از تاييد و تاييد سبب تكلم است، و چون اين دو يك معجزه است، در بعضى از موارد قرآن به مساله تكلم در گهواره اكتفاء شده است، مانند آيه:(يُكَلِّمُ النَّاسَ فِي الْمَهْدِ وَ كَهْلًا) كه در ضمن آيات آل عمران گذشت، و در بعضى از موارد به مساله تاييد به روح القدس اكتفاء شده است، مانند آيه‌(وَ آتَيْنا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ الْبَيِّناتِ وَ أَيَّدْناهُ بِرُوحِ الْقُدُسِ)[2].

علاوه بر اينكه اگر مراد از تاييد، مساله وحى و وساطت روح (ملائكه) بود اختصاص به مسيح نداشت، زيرا ساير انبيا هم اين معجزه را داشتند، مضافا بر اينكه سياق خود آيه هم از اينكه مراد از تاييد را وحى بگيريم ابا دارد.

(وَ إِذْ عَلَّمْتُكَ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ وَ التَّوْراةَ وَ الْإِنْجِيلَ) ممكن است از اينكه كتاب و حكمت و تورات و انجيل را يكى كرده و كلمه اذ را بر سر هر يك از اين چهار كلمه تكرار ننموده، استفاده شود كه تمامى اين علوم يكباره و بدون تدريج به آن جناب القا شده و او همه‌

[1] و ما مريم و فرزندش را معجزه براى عالميان قرار داديم. سوره انبيا آيه 91.

[2] ما عيسى بن مريم را معجزاتى داديم و او را به روح القدس تاييد نموديم. سوره بقره آيه 253.