نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 5 صفحه : 99
[در حال نماز، جنگ افزارهايتان را همراه داشته
باشيد و جانب احتياط را بگيريد تا غافلگير نشويد]
(
وَ إِذا كُنْتَ فِيهِمْ) ...(وَ لْيَأْخُذُوا حِذْرَهُمْ وَ
أَسْلِحَتَهُمْ ) اين آيه شريفه كيفيت نماز خوف را بيان مىكند و خطاب را
متوجه رسول خدا 6 مىنمايد و او را امام جماعت فرض مىكند (مىفرمايد تو نماز را
براى لشكر اقامه مىكنى، نيمى از لشكر با تو در نيمى از نماز شركت مىكنند و
مىروند، نيمى ديگر به جماعت مىايستند.) و اين در حقيقت از قبيل بيان حكم در قالب
مثال است تا بيان براى شنونده واضحتر شده، و در عين حال مختصرتر و زيباتر از كار
درآيد.
پس مراد از
اينكه فرمود:(فَأَقَمْتَ لَهُمُ الصَّلاةَ) خصوص نماز جماعت
است، و مراد از جمله:(فَلْتَقُمْ طائِفَةٌ مِنْهُمْ مَعَكَ) برخاستن
طايفهاى از لشكريان اسلام به نماز با رسول خدا 6 بنحو اقتدا است كه اين طايفه
مامورند اسلحه خود را با خود داشته باشند، و مراد از اينكه فرمود:(فَإِذا سَجَدُوا ...) اين است كه وقتى طايفه اول سجده آخر نماز را
بجا آوردند و نماز را تمام كردند، در پشت سر طايفه ديگر قرار بگيرند.
و همچنين
مراد از جمله:(وَ لْيَأْخُذُوا حِذْرَهُمْ وَ أَسْلِحَتَهُمْ) اين است كه
طايفه دوم كه مىخواهند با رسول خدا 6 نماز بخوانند، نيز اسلحه خود را با خود
داشته باشند.
و معناى آيه-
و خدا داناتر است- اين است كه وقتى تو (رسول خدا ص) در جنگ همراه مسلمانان باشى، و
حال، حال خوف بوده باشد، و بخواهى براى مسلمانان اقامه نماز كنى، يعنى با آنان
نماز جماعت بخوانى، همه آنان يكباره داخل نماز نشوند، بلكه طايفهاى از آنان با تو
به نماز بايستند، و به تو اقتدا كنند، و در حال نماز اسلحه خود را بردارند، و
معلوم است كه طايفهاى ديگر مواظب اين طايفه و اثاث آنان هستند تا به سجده بروند و
نماز را تمام كنند، و در پشت سر شما در جاى طايفه دوم قرار گيرند، آن وقت طايفه
دوم در حالى كه آنها نيز سلاح را با خود دارند مىآيند و به نماز مىايستند.
و اگر
كلمه طايفه را كه مؤنث مجازى است، توصيف كرد به كلمه اخرى
مؤنث كلمه آخر و در عين حال ضمير جمع مذكر به طايفه برگردانده، با
اينكه ممكن بود ضمير مؤنث برگرداند و بفرمايد: و لتاخذ اسلحتها بطورى
كه گفتهاند براى اين بود كه هم رعايت جانب لفظ را كرده باشد و هم رعايت جانب معنا
را (از نظر لفظ صفت موصوف مؤنث را مؤنث آورده، و از نظر لفظ هم را به
طايفه برگردانيده. چون معناى طايفه، جماعتى از مردم است.) و در جمله:(
وَ لْيَأْخُذُوا حِذْرَهُمْ وَ أَسْلِحَتَهُمْ)- و حتما احتياط خود
و سلاح خود بر گيرند
نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 5 صفحه : 99