نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 5 صفحه : 28
و رگ و ريشهاش كه به همان توحيد و شاخههاى
اعتقادى آن است، با تركيب به عين آن تفاصيل بر مىگردد، اين است وضع قرآن كريم.
و هر انسان
متدبرى كه در آن تدبر كند با شعور زنده و حكم جبلى و فطرى خود حكم مىكند كه صاحب
اين كلام از كسانى نيست كه گذشت ايام و تحول و تكاملى كه در سراسر عالم دست اندر
كار هستند، در او اثر بگذارد، بلكه او خداى واحد قهار است.
از آيه شريفه
چند نكته استفاده مىشود:
اول اينكه
قرآن كريم كتابى است كه فهم عادى به درك آن دسترسى دارد، دوم اينكه قرآن كريم
كتابى است كه نه نسخ مىپذيرد و نه ابطال و نه تكميل و نه تهذيب و نه هيچ حاكمى تا
ابد مىتواند عليه آن حكمى كند، چون چيزى كه يكى از اين امور را مىپذيرد بايد
طورى باشد كه نوعى تحول و دگرگونگى را بپذيرد و چون قرآن اختلاف نمىپذيرد، همين
خود دليل است بر اينكه تحول و تغير را نمىپذيرد، پس نسخ و ابطال و چيزى از اين
قبيل در آن راه ندارد و لازمه اين معنا آن است كه شريعت اسلامى تا روز قيامت استمرار
داشته باشد.
(وَ إِذا جاءَهُمْ أَمْرٌ مِنَ الْأَمْنِ أَوِ الْخَوْفِ أَذاعُوا بِهِ) كلمه
اذاعة كه مصدر اذاعوا مىباشد، به معناى اشاعه
و انتشار دادن است و در اين آيه نوعى مذمت و سرزنشى از آنان كه اين
اشاعه را مىدهند، شده است و اينكه در ذيل آيه شريفه فرمود: (وَ لَوْ
لا فَضْلُ اللَّهِ ...) دلالت دارد بر اينكه مؤمنين از ناحيه اين اشاعه در
خطر گمراهى قرار داشتهاند و اين ضلالت چيزى به جز مخالفت رسول كردن نبوده، چون
گفتار در اين آيات بر همين اساس است، مؤيد اين معنا جملهاى است كه در آيه بعدى
آمده و در آن رسول خدا 6 را مامور به قتال كرده، حتى در صورتى كه مؤمنين تنهايش
بگذارند و ياريش نكنند و در نتيجه تنها بماند.
[ملامت
افراد ضعيف الايمان كه شايعات دشمن ساخته را پراكنده مىسازند]
و با اين
استظهارى كه ما كرديم، روشن مىشود كه منظور از امر چيزى كه راجع به خوف و امن به
آنان مىرسد و آن خبر را اشاعه مىدهند، اراجيفى است كه به وسيله كفار و ايادى
آنها براى ايجاد نفاق و خلاف در بين مؤمنين ساخته و پرداخته مىشد و مؤمنين ضعيف
الايمان آن را منتشر مىكردند و فكر نمىكردند كه انتشار اين خبر باعث سستى عزيمت
مسلمانان مىشود، چيزى كه هست خداى تعالى آنان را از اين عمل كه پيروى شيطانهايى
است كه آورنده اين اخبار هستند، حفظ فرمود و نگذاشت آن صحنه سازان، مؤمنين را به
خوارى و ذلت بكشانند.
و بنا بر اين
آيه شريفه با داستان بدر صغرا تطبيق مىكند و ما پيرامون اين جنگ در سوره
نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 5 صفحه : 28