از سياق آيه هم اين معنا بدست مى‌آيد كه مراد از مؤمنين تنها آن دسته از مؤمنينى است كه ايمانشان محض و خالص است و خداى تعالى نيز اين چنين معرفيشان كرده، كه ايشان كسانيند كه اولا توبه مى‌كنند و ثانيا گذشته خود را اصلاح مى‌نمايند و ثالثا از خدا عصمت و مصونيت مى‌خواهند و رابعا دين خود را خالص براى خدا مى‌كنند و اين چهار صفت متضمن جزئيات تمامى صفات و خصائصى است كه خداى تعالى در كتاب عزيزش براى مؤمنين بر شمرده، مثلا يك جا در صفت مؤمنين فرموده:( قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ هُمْ فِي صَلاتِهِمْ خاشِعُونَ، وَ الَّذِينَ هُمْ عَنِ اللَّغْوِ مُعْرِضُونَ‌) [1].

و جاى ديگر فرموده:(وَ عِبادُ الرَّحْمنِ الَّذِينَ يَمْشُونَ عَلَى الْأَرْضِ هَوْناً وَ إِذا خاطَبَهُمُ الْجاهِلُونَ قالُوا سَلاماً وَ الَّذِينَ يَبِيتُونَ لِرَبِّهِمْ سُجَّداً وَ قِياماً).[2] و در جاى ديگر فرموده:(فَلا وَ رَبِّكَ لا يُؤْمِنُونَ، حَتَّى يُحَكِّمُوكَ فِيما شَجَرَ بَيْنَهُمْ، ثُمَّ لا يَجِدُوا فِي أَنْفُسِهِمْ حَرَجاً مِمَّا قَضَيْتَ وَ يُسَلِّمُوا تَسْلِيماً)[3].

از اين آيات مى‌فهميم كه قرآن كريم هر جا كه كلمه مؤمنين را بطور مطلق و بدون توضيح ذكر كند مرادش چنين كسانى است، مگر آنكه قرينه‌اى در كلام باشد كه بفهماند در خصوص اين كلام منظور از كلمه مؤمنين غير دارندگان چنين اوصافى است.

خداى تعالى هم به همين جهت در آيه مورد بحث نفرمود:(فَأُولئِكَ مَعَ الْمُؤْمِنِينَ)[4]، بلكه فرمود:(فَأُولئِكَ مَعَ الْمُؤْمِنِينَ)، چون به صرف تحقق اين اوصاف در مؤمنين، دارندگان آن، از مؤمنين بطور مطلق نمى‌شود بلكه براى اولين بار ملحق به مؤمنين بطور مطلق مى‌شوند.

بله وقتى از خود آنان مى‌شوند كه اين اوصاف در ايشان پاى بگيرد و در دلهاشان مستقر گردد و براى هميشه محفوظ بماند دقت فرمائيد .

[1] مؤمنان رستگار شدند، آنهايى كه در نمازشان خاشعند و آنهايى كه از لغو و هر كار بيهوده روى گردانند ... سوره مؤمنون، آيه 3 .

[2] بندگان خداى رحمان آنهايند كه در زمين با تواضع قدم بر مى‌دارند و چون افراد نادان با بى ادبى با آنان رو برو شوند پاسخى سالم مى‌دهند و آنهايند كه هنگام شب به خاطر خلوت با پروردگارشان هر بيننده آنان را مى‌بيند كه يا سر به سجده دارند و يا در حال نمازند ... سوره فرقان، آيه 64 .

[3] نه به پروردگارت سوگند، اين انسانها ايمان ندارند، مگر وقتى كه تو را در هر نزاعى كه برايشان پيش آيد حكم قرار دهند و هر حكمى كه بفرمايى هر چند به ضررشان باشد در دل از حكم تو احساس ناراحتى نكنند و به تمام معنا تسليم حكم تو باشند. سوره نساء، آيه 65 .

[4] كسانى كه داراى چنين اوصافى شده‌اند از مؤمنين هستند.