نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 4 صفحه : 367
غرض مهمى در تعرض جزئيات اين قانون در مورد زن و
شوهر نداريم، و نمىخواهيم جزئيات آن را در باره ساير طبقات در اينجا بياوريم، اگر
كسى بخواهد از آن با اطلاع شود بايد به محل آن مراجعه كند.
آنچه در
اينجا براى ما مهم است اين است كه نتيجه برابرى زن و مرد در ثروت دنيا را بر حسب
قانون فرانسه بررسى كنيم. سنتى كه بر حسب نظرى عمومى زن را در ثروت موجود در دنيا
شريك مرد مىداند، و از سوى ديگر زن را تحت قيمومت مرد قرار مىدهد، البته نه چون
اسلام بلكه آن قدر از او سلب اختيار مىكند كه حتى در مالى كه به ارث برده
نمىتواند مستقلا تصرف كند. و حتما بايد تصرفاتش به اذن مرد باشد. در نتيجه ملك
آنچه در دنيا است را مشترك بين زن و مرد دنيا مىداند ولى تصرف در همه آن را مختص
به مرد دنيا، و اين باعث شده است كه جمعيتهايى عليه اين قانون قيام نموده زنان را
از تحت قيمومت مردان خارج سازند، و به فرض هم كه موفق شوند تازه زن و مرد دنيا را
در اموال موجود در دنيا شريك هم كردهاند هم در ملكيت و هم در تصرف.
7- يك
مقايسه بين اين سنتها:
اينك بعد از
بيان كوتاه و اجمالى كه در سنتهاى جاريه بين امتهاى گذشته كرديم مقايسه بين آنها
را و داورى در اينكه كداميك ناقص و كدام كامل و كداميك نافع و كدام براى مجتمع
بشرى مضر است كداميك در صراط خوشبختى و سعادت بشر و كدام در صراط بدبختى بشر است
به بصيرت و دقت نظر خواننده واگذار مىكنيم، و آن گاه از او مىخواهيم همه سنتهاى
نامبرده را با قانون اسلام مقايسه نموده، ببيند چه قضاوتى در اين باره بايد بكند.
آنچه خود ما
در اينجا خاطر نشان مىسازيم اين است كه تفاوت اساسى و جوهرى سنت اسلامى با ساير
سنتها همانا در غرض و هدف از سنت است، كه در اسلام غرض از قانون ارث اين است كه
دنيا به صلاح خود برسد، و غرض ساير سنتها اين است كه اشخاص به هوا و هوس خود نائل
گردند، و همه تفاوتهاى جزئى برگشتش به اين تفاوت جوهرى است، قرآن كريم بسيارى از
هوا و هوسهاى آدمى را اشتهاى كاذب دانسته، مىفرمايد:(وَ عَسى
أَنْ تَكْرَهُوا شَيْئاً وَ هُوَ خَيْرٌ لَكُمْ وَ عَسى أَنْ تُحِبُّوا شَيْئاً
وَ هُوَ شَرٌّ لَكُمْ وَ اللَّهُ يَعْلَمُ وَ أَنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ)[1]
[1] چه بسيار چيزها كه شما از آن كراهت داريد، در حالى كه
برايتان خير است، و چه بسا چيزها كه دوست مىداريد و برايتان شر است، و اين خدا
است كه مىداند خير و شر شما در چيست و شما نمىدانيد سوره بقره آيه 216.
نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 4 صفحه : 367