نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 4 صفحه : 222
صد سال پانصد نفر مىشود. آن گاه اگر عوامل
تهديدگر را كه با هستى بشر ضديت دارد (از قبيل بلاهاى عمومى، يعنى سرما، گرما،
طوفان، زلزله، قحطى، و با، طاعون، خسف، زير آوار رفتن، جنگهاى خانمان برانداز و
ساير مصائب غير عمومى كه احيانا به تك تك افراد مىرسد) در نظر بگيريم و از آن
آمار كه گرفتيم سهم اين بلاها را كم كنيم، و در اين كم كردن حد اكثر را در نظر
بگيريم يعنى فرض كنيم كه بلاهاى نامبرده از هر هزار نفر انسان نهصد و نود و نه نفر
را از بين ببرد، و در هر صد سال كه بر حسب فرض اول در هر نفر هزار نفر مىشوند،
غير از يك نفر زنده نماند.
و به عبارت
ديگر: عامل تناسل كه بايد در هر صد سال دو نفر را هزار نفر كند تنها آن دو را سه
نفر كند، و از هزار نفر تنها يك نفر بماند، آن گاه اين محاسبه را به طور تصاعدى تا
مدت هفت هزار سال يعنى هفتاد قرن ادامه دهيم، خواهيم ديد كه عدد بشر به دو بليون و
نيم مىرسد، و اين عدد همان عدد نفوس بشر امروزى است، كه آمارگران بين المللى آن
را ارائه دادهاند.
پس اعتبار
عقلى هم همان را مىگويد كه تاريخ گفته است، و ليكن دانشمندان طبقات الارض و به
اصطلاح ژئولوژى معتقدند كه عمر نوع بشرى بيش از مليونها سال است، و بر
اين گفتار خود ادلهاى از فسيلهايى كه آثارى از انسانها در آنها هست، و نيز
ادلهاى از اسكلت سنگ شده خود انسانهاى قديمى آوردهاند، كه عمر هر يك از آنها به
طورى كه روى معيارهاى علمى خود تخمين زدهاند بيش از پانصد هزار سال است.
اين اعتقاد
ايشان است ليكن ادلهاى كه آوردهاند قانع كننده نيست، دليلى نيست كه بتواند اثبات
كند كه اين فسيلها، بدن سنگ شده اجداد همين انسانهاى امروز است، و دليلى نيست كه
بتواند اين احتمال را رد كند كه اين اسكلتهاى سنگ شده مربوط است به يكى از ادوارى
كه انسانهايى در زمين زندگى مىكردهاند، چون ممكن است چنين بوده باشد، و دوره ما
انسانها متصل به دوره فسيلهاى نامبرده نباشد، بلكه انسانهايى قبل از خلقت آدم ابو
البشر در زمين زندگى كرده و سپس منقرض شده باشند، و همچنين اين پيدايش انسانها و
انقراضشان تكرار شده باشد، تا پس از چند دوره نوبت به نسل حاضر رسيده باشد.
و اما قرآن
كريم بطور صريح متعرض كيفيت پيدايش انسان در زمين نشده، كه آيا ظهور اين نوع موجود
(انسان) در زمين منحصر در همين دوره فعلى است كه ما در آن قرار داريم، و يا
دورههاى متعددى داشته، و دوره ما انسانهاى فعلى آخرين ادوار آن است؟.
هر چند كه
ممكن است از بعضى آيات كريمه قرآن استشمام كرد كه قبل از خلقت آدم ابو البشر ع و
نسل او انسانهايى ديگر در زمين زندگى مىكردهاند، مانند آيه شريفه:(
وَ إِذْ قالَ رَبُّكَ)
نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 4 صفحه : 222