و بنا بر اين پس منظور از جمله:(بِالَّذِي أُنْزِلَ عَلَى الَّذِينَ آمَنُوا) بايد وحى خاصى از قرآن بوده باشد كه موافق نظريه اهل كتاب بوده، و كلمه:(وَجْهَ النَّهارِ) بنا بر ظرفيت به صداى بالا خوانده شده، و اين ظرف متعلق است به كلمه انزل نه به كلمه: آمنوا كه صيغه امر است، (خلاصه منظور اين نيست كه اول روز ايمان بياوريد و آخر روز كفر بورزيد، بلكه منظور اين است به آنچه اول روز نازل شده ايمان بياوريد و بدانچه آخر روز نازل شده كفر بورزيد) به دليل اينكه كلمه‌(وَجْهَ النَّهارِ) به كلمه انزل نزديك‌تر است تا به كلمه آمنوا و جمله:

(وَ اكْفُرُوا آخِرَهُ) در معناى: و اكفروا بما انزل فى آخر النهار است، پس كلمه: آخره ظرفى است كه به مجاز عقلى در جاى مظروف خود قرار گرفته، نظير آيه:(بَلْ مَكْرُ اللَّيْلِ وَ النَّهارِ)[1] كه منظور مكر خود دليل و نهار نيست بلكه مكر مستكبرين در ليل و نهار است.

با اين بيان رواياتى‌[2] هم كه در شان نزول اين آيات از ائمه اهل بيت ع وارد شده تاييد مى‌شود، چه در آن روايات آمده كه اين گفتار كه آيه شريفه حكايتش كرده، گفتارى است كه يهوديان در هنگام برگشتن قبله گفتند، چون رسول خدا ص نماز صبح را به طرف بيت المقدس خواند كه قبله يهوديان بود و هنگام ظهر كه قبله به سوى كعبه برگشت نماز ظهر را بدان سو گزارد، طائفه‌اى از يهود گفتند: شما يهوديان ايمان بياوريد به وحى و دستورى كه صبح نازل شد، يعنى به نماز خواندن رو به بيت المقدس، و كفر بورزيد به حكمى كه در آخر روز نازل شده، يعنى نماز خواندن به طرف كعبه، و مؤيد ديگرش اين است كه بعد از اين سخن بطورى كه قرآن حكايت نموده، گفتند:(وَ لا تُؤْمِنُوا إِلَّا لِمَنْ تَبِعَ دِينَكُمْ)، يعنى به كسانى كه از دين شما پيروى نمى‌كنند اعتماد نكنيد و به دين ايشان ايمان نياوريد و زنهار كه هيچيك از اسرار خود را نزد ايشان فاش نكنيد و به ايشان نگوئيد كه در تورات ما بشارت دين شما و علائم پيغمبر شما آمده، و نيز كتاب خود ما خبر داده كه قبله از بيت المقدس به كعبه بر مى‌گردد.

بعضى از مفسرين گفته‌اند: كلمه‌(وَجْهَ النَّهارِ) متعلق به صيغه امر آمنوا است و مراد از آن اول روز است و كلمه آخره در تقدير حرف فى بر سر دارد و ظرف فى آخره متعلق است به جمله و اكفروا ، و منظورشان از اينكه گفتند:(آمِنُوا بِالَّذِي أُنْزِلَ ...) اين بوده كه يك عده از ايشان به قرآن ايمان بياورند و با جماعت مؤمنين مخلوط شوند، آن گاه در آخر روز

[1] سوره سبأ، آيه 33 .

[2] تفسير قمى ج 1 ص 105.