نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 3 صفحه : 357
نصيبى از اين محاجه و مباهله نداشتند تا در معرض
لعنت و عذاب (البته اگر دروغگو باشند) قرار بگيرند، پس رسول خدا ص آن چند نفر را
كه با خود آورد، از جهت صرف داشتن ايمان نبود بلكه از اين جهت بود كه آن جناب يك
طرف محاجه و ادعاى دو طرفه بود و بايد خودش را در معرض بلاى احتمالى (در صورت
دروغگو بودن) قرار بدهد. و اگر دعوى آن طور كه قائم به شخص آن جناب بود به
همراهانش قائم نبود، هيچ وجهى براى شركت دادن آنان به نظر نمىرسيد، اگر به فرض
محال در دعويش دروغگو و مستحق عذاب باشد، زن و بچه و دامادش چه گناهى دارند، پس
اگر نامبردگان را شركت داد از اين جهت بوده كه دعويش قائم به خودش و به همين چند
نفر يعنى دو فرزند و يك زن و يك مرد بوده، نه اينكه اين چند نفر نمونهاى از همه
پيروان مؤمنش باشند، پس اينكه ما در سابق گفتيم هم دعوتش قائم به خودش و اين چند
تن بوده و هم دعويش، درست گفتيم.
از سوى ديگر
نصارا هم كه به قصد آن جناب به مدينه آمدند صرفا به خاطر اين نبوده كه آن جناب
معتقد و مدعى بوده كه عيسى بن مريم بنده خدا و فرستاده او است، بلكه براى اين بود
كه آن جناب هم خودش به اين اعتقاد معتقد بوده و هم نصارا را بدان دعوت مىكرده، پس
علت عمده حركت نصارا از نجران به مدينه دعوى آن جناب نبوده، بلكه دعوت وى به
حضورشان براى احتجاج بوده، پس حضور خود رسول خدا ص، و حضور نامبردگانى كه با خود
براى مباهله آورد، به خاطر دعوى و دعوت بود، پس ثابت شد كه نامبردگان نيز شركاى آن
جناب در دعوت دينى بودند، همانطور كه شركايش در دعوى مباهله بودند.
[جواب به
يك اشكال ديگر بر اينكه همراهى با رسول خدا 6 در مباهله، فضيلت و منقبت است]
حال اگر
بگويى: گيرم كه آمدن نامبردگان به خاطر اين بوده كه ايشان از رسول خدا ص بودند و
اين صفت منحصر در ايشان بوده و هيچيك از مؤمنين اين خصيصه را نداشتهاند، ليكن
ظاهر امر- البته ظاهر از حيث عادت جارى- اين است كه وقتى آدمى عزيز و پاره جگر خود
(اعم از زن و مرد و فرزند) را در معرض خطر و هلاكت قرار مىدهد، همين عملش دليل بر
اين است كه وى اطمينان دارد به اينكه خطرى عزيزانش را تهديد نمىكند و به سلامت و
عافيت و مصونيت آنان اعتماد دارد، پس شركت دادن رسول خدا ص عزيزان و پارههاى جگر
خود را در مباهله بيش از اين معنا را نمىرساند، نه دلالتى بر شركت آنان در دعوت
دارد و نه دلالتى بر منقبت و فضيلتشان، آيه شريفه و عمل رسول خدا ص اصلا ساكت از
اين جهت است.
در پاسخ
مىگوئيم بله، صدر آيه بر بيش از آنچه تو گفتى دلالت ندارد و به قول تو تنها اين
معنا را مىرساند كه رسول خدا ص به صدق دعوى خود ايمان، و در نتيجه به
نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 3 صفحه : 357