و قناطير مقنطرة ذكر كرد.

[توضيحى در باره‌(رِضْوانٌ مِنَ اللَّهِ)]

و اما كلمه رضوان به كسره را و هم به ضمه آن به معناى رضا و خشنودى است، و آن حالتى است كه در نفس آدمى هنگام برخورد با چيزى كه ملايم طبع او است پيدا مى‌شود، و نفس از پذيرفتن آن امتناع نمى‌ورزد، و در صدد دفع آن بر نمى‌آيد، در مقابل اين حالت، حالت سخط و خشم است كه در هنگام برخورد با ناملايمات، در نفس پيدا مى‌شود و نفس در صدد دفع آن بر مى‌آيد.

در قرآن كريم مساله رضاى خداى سبحان مكرر آمده، و بايد دانست كه رضايت خدا همانطور كه بالنسبه به فعل بندگانش در باب اطاعت تصور دارد، همچنين در غير باب اطاعت از قبيل اوصاف و احوال و غيره تصور دارد، (همان طور كه مى‌گوئيم نماز باعث رضاى خدا است، همچنين مى‌گوئيم تواضع و رقت قلب باعث خشنودى او است مترجم ).

چيزى كه هست بيشتر مواردى كه در قرآن كلمه رضاى خدا آمده، (اگر نگوئيم همه مواردش) از قبيل رضايت به اطاعت است، و به همين جهت است كه در آيات زير رضاى خدا را با رضاى بنده، مقابل هم قرار داده. رضايت خدا از بنده‌اش به خاطر اطاعت او است، و رضايت بنده از خدا به خاطر پاداشى است كه به او مى‌دهد، و يا به خاطر حكمى است كه به نفع او صادر مى‌كند.

(رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَ رَضُوا عَنْهُ)[1].

(يا أَيَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ ارْجِعِي إِلى‌ رَبِّكِ راضِيَةً مَرْضِيَّةً)[2].

(وَ السَّابِقُونَ الْأَوَّلُونَ مِنَ الْمُهاجِرِينَ وَ الْأَنْصارِ، وَ الَّذِينَ اتَّبَعُوهُمْ بِإِحْسانٍ، رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَ رَضُوا عَنْهُ، وَ أَعَدَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ ...)[3].

اينكه در اين مقام يعنى مقام شمردن آنچه براى انسان خير است، و مطابق با امور مورد علاقه زندگى دنيايى او است مساله رضايت خدا را شمرده، دلالت دارد بر اينكه خود رضوان نيز از خواسته‌هاى انسانى، و يا مستلزم امرى است كه آن امر اين چنين است، و به همين جهت بوده كه در اين آيه آن را در مقابل جنات و ازواج ذكر كرده است.

[1] خدا از ايشان راضى شده و ايشان از خدا سوره بينه آيه 8.

[2] هان اى نفس آرامش يافته برگرد به سوى پروردگارت در حالى كه تو از او و او از تو راضى است سوره فجر آيه 28.

[3] سوره توبه آيه 100.