نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 20 صفحه : 589
عيد قربان
از مشعر به منى مىبرند.
بعضى[1]
ديگر گفتهاند: مراد شتران سربازان و جنگجويان در راه خدا است.
ولى
صفاتى كه در آيات بعدى براى عاديات ذكر كرده با اين دو قول كه عاديات را به شتران
معنا كردهاند نمىسازد.
(فَالْمُورِياتِ قَدْحاً) كلمه موريات جمع اسم
فاعل از مصدر ايراء است، كه به معناى برون كردن آتش (از سنگ چخماق)
است، و كلمه قدح به معناى زدن به ضرب است وقتى گفته مىشود: قدح
فاورى معنايش اين است سنگ و چخماق را به هم كوبيد، و جرقه بيرون آورد. و
منظور از اينكه اسبان عاديات را توصيف كرده به موريات قدحا اين است كه
اين اسبان در هنگام دويدن در زمين سنگزار جرقههايى از برخورد نعلهايشان به سنگ
زمين بيرون مىجهد.
ولى
بعضى[2] ها
گفتهاند: مراد از ايراء مكر جنگندگان در ميدان جنگ است.
بعضى[4]
ديگر گفتهاند: منظور زبان مردان است كه آتشها مىافروزد، و با پاره سخنان سخت و
ناهنجار خود فتنهها مىانگيزند، ليكن اين اقوال سخنانى ضعيف است.
(فَالْمُغِيراتِ صُبْحاً) كلمه مغيرات جمع مؤنث
اسم فاعل از باب افعال (اغارة) است، و اغارة و همچنين
غارت به معناى سواره هجوم بردن بر دشمن به طور ناگهانى است، و اين جمله كه
به ظاهر و مجازا صفت خيل قرار گرفته، در واقع صفت سوارگان صاحب خيل است، و معنايش
اين است كه: سوگند مىخورم به سوارگان كه در هنگام صبح و بناگهانى بر دشمن هجوم
مىآورند.
ولى
بعضى[5]
گفتهاند: مراد از مغيرات، شترانى است كه سوارگان خود را در روز قربان از مشعر به
منى مىآورند، سنت هم همين است كه از مشعر حركت نكنند تا آفتاب روز عيد طلوع كند،
و اغاره در اينجا به معناى غارت بردن نيست، بلكه به معناى سير سريع است.
ولى
اين تفسير از اين نظر كه خلاف ظاهر كلمه اغاره است درست نيست.