نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 20 صفحه : 567
و در كافى
به سند خود از ابن ابى عمير از عدهاى راويان از امام صادق (ع) روايت آورده كه
گفت: بعضى از اصحاب ما اماميه كه به نظرم مىآيد سعيد بن سمان بود از آن جناب
پرسيد: چگونه شب قدر از هزار ماه بهتر است؟ (با اينكه در آن هزار ماه در هر دوازده
ماهش يك شب قدر است)، فرمود عبادت در شب قدر بهتر است از عبادت در هزار ماهى كه در
آن شب قدر نباشد[1].
[رواياتى
در باره بهتر بودن شب قدر از هزار ماه، تقدير امور و نزول ملائكه و روح در آن شب]
و
در همان كتاب به سند خود از فضيل، زراره و محمد بن مسلم از حمران روايت كرده كه از
امام باقر (ع) از معناى آيه(إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِي لَيْلَةٍ
مُبارَكَةٍ) سؤال كرد، فرمود بله شب قدر كه همهساله در ماه رمضان در دهه آخرش
تجديد مىشود شبى است كه قرآن جز در آن شب نازل نشده، و آن شبى است كه خداى تعالى
در بارهاش فرموده:(فِيها يُفْرَقُ كُلُّ أَمْرٍ
حَكِيمٍ).
آن
گاه فرمود: در آن شب هر حادثهاى كه بايد در طول آن سال واقع گردد تقدير مىشود،
چه خير و چه شر، چه طاعت و چه معصيت، و چه فرزندى كه قرار است متولد شود، و يا
اجلى كه بنا است فرا رسد، و يا رزقى كه قرار است (تنگ و يا وسيع) برسد، پس آنچه در
اين شب مقدر شود، و قضايش رانده شود قضايى است حتمى، ولى در عين حال مشيت خداى
تعالى در آنها محفوظ است (و خدا با حتمى كردن مقدرات، العياذ باللَّه به دست خود
دستبند نمىزند).
حمران
مىگويد: پرسيدم منظور خداى تعالى از اينكه فرمود شب قدر بهتر است از هزار
شب چيست؟ فرمود عمل صالح از نماز و زكات و انواع خيرات در آن شب بهتر است از
همان اعمال در هزار ماهى كه در آن شب قدر نباشد، و اگر خداى تعالى جزاى اعمال خير
مؤمنين را مضاعف نمىكرد، مؤمنين بجايى نمىرسيدند، ولى خدا پاداش حسنات ايشان را
مضاعف مىكند[2].
مؤلف:
منظور امام از اينكه فرمود: ولى در عين حال مشيت خداى تعالى در آنها محفوظ
است ، اين است كه قدرت خداى تعالى هميشه مطلق است، او هر زمان هر كارى را
بخواهد مىكند، هر چند قبلا خلاف آن را حتمى كرده باشد، و خلاصه حتمى كردن يك مقدر
قدرت مطلقه او را مقيد نمىكند، او مىتواند قضاى حتمى خود را هم نقض نمايد هر چند
كه هيچ وقت چنين كارى را نمىكند.