منظور چشمه‌اى است خاص مقربين كه جز از آن نمى‌نوشند (28).

امروز مجرمين همواره به كسانى كه ايمان آورده‌اند مى‌خندند (29).

و وقتى به آنان برمى‌خورند با اشاره چشم به استهزاى ايشان مى‌پردازند (30).

و چون به همفكران خود مى‌رسند خوشحالانه برمى‌خورند (31).

و چون به مؤمنين برمى‌خورند به يكديگر مى‌گويند اينها گمراهانند (32).

و خداى تعالى اين مجرمين را نگهبان و مسئول مؤمنين نكرده (33).

و چون در دنيا چنين بودند امروز مؤمنين به كفار مى‌خندند (34).

و بر اريكه‌هاى خود تكيه زده تماشا مى‌كنند (35).

ببينند آيا كفار در برابر كرده‌هايشان چه جزايى مى‌بينند (36).

بيان آيات [جلالت قدر ابرار و نعمت‌هاى بهشتى ايشان‌]

در اين آيات تا حدودى جلالت قدر ابرار، و عظمت مقام آنان نزد خداى تعالى، و خرمى زندگى در بهشتشان را بيان نموده، مى‌فرمايد: اين ابرار كه امروز مورد استهزاء و طعنه كفارند، به زودى به كفار خواهند خنديد، و عذابى را كه به ايشان مى‌رسد تماشا خواهند كرد.

(إِنَّ الْأَبْرارَ لَفِي نَعِيمٍ) كلمه نعيم به معناى نعمت بسيار است، و اگر اين كلمه را نكره آورد خواست بفهماند عظمت آن شناختنى نيست. و معناى آيه اين است كه ابرار در نعمت بسيارى قرار دارند، كه آن نعمت در وصف نمى‌گنجد.

(عَلَى الْأَرائِكِ يَنْظُرُونَ) كلمه ارائك جمع اريكه است، كه به معناى جايگاهى است كه در حجله يعنى اطاق مخصوص عروس درست مى‌كنند، و اينكه جمله ينظرون را مطلق آورد، و هيچ قيدى براى آن ذكر نكرد، خود مؤيد اين است كه مراد نظر كردنشان به مناظر زيبا و خرم بهشت و نعمت‌هاى دائمى موجود در آن است. ولى بعضى‌[1] گفته‌اند: مراد نظر كردن به كيفر كفار است. ليكن اين گفتار درست نيست‌[2].

[1] مجمع البيان، ج 10، ص 457.

[2] چون نظر كردن به كيفر كفار را در آيه هَلْ ثُوِّبَ الْكُفَّارُ ... صريحا بيان كرده، مترجم .